20 Đề nghị luận xã hội thường gặp trong đề thi vào 10

1. Dũng cảm

Giải thích:

Có phải chỉ khi có chiến tranh thì chúng ta mới cần có lòng dũng cảm? Nếu nghĩ như vậy có lẽ chúng ta đã hiểu sai về lòng dũng cảm. Dũng cảm đơn giản là không sợ nguy hiểm, khó khăn. Người có lòng dũng cảm là người không run sợ không hèn nhát, dám đứng lên chống lại cái sai, cái xấu, cái ác, các thế lực tàn bạo để bạo vệ công lí, bảo vệ lẽ phải.

Phân tích, chứng minh:

Dũng cảm là phẩm chất tốt đẹp của con người trong mọi thời đại. trong chiến tranh có biết bao nhiêu tấm gương dũng cảm đã hi sinh để bảo vệ nền độc lập của tổ quốc.

Lòng dũng cảm đã thôi thúc anh hùng Tô Vĩnh Diện lấy thân mình chèn pháo hay lòng dũng cảm đã khiến anh hùng Phan Đình Giót rướn cả tấm ngực thanh xuân của mình để bịt kín lỗ châu mai của địch. Ngày nay, trên mặt trận lao động sản xuất, đấu tranh phòng chống tội phạm, các chiến sĩ công an cũng không ngại hiểm nguy để hoàn thành nhiệm vụ. Trong cuộc sống hàng ngày cũng có bao nhiêu tấm gương dũng cảm cứu người bị nạn. Chúng ta còn nhớ Nguyễn Văn Nam (học sinh lớp 12T7, trường THPT Đô Lương 1, Nghệ An) đã hề đắn đo nhảy xuống dòng nước cứu được 5 em nhỏ. Nhưng tiếc thay, tuổi đời của chàng trai ấy mãi mãi dừng lại ở độ tuổi 18, độ tuổi đẹp nhất trong cuộc đời.

docx 29 trang Mịch Hương 11/01/2025 140
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "20 Đề nghị luận xã hội thường gặp trong đề thi vào 10", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • docx20_de_nghi_luan_xa_hoi_thuong_gap_trong_de_thi_vao_10.docx

Nội dung text: 20 Đề nghị luận xã hội thường gặp trong đề thi vào 10

  1. - Biểu hiện: Ở mọi lứa tuổi,mọi vùng miền, không phân biệt giai cấp, trai gái và được thể hiện qua các thời kì khác nhau của dân tộc. + Thời chiến: biết bao người lính trẻ, người chiến sĩ cách mạng đã hi sinh tuổi thanh xuân vì sự nghiệp vĩ đại của dân tộc. Họ là những con người vô danh, cống hiến thầm lặng “ Không ai nhớ mặt đặt tên nhưng họ làm nên đất nước” . + Thời bình: đó là những con người lao động mới nhiệt tình, say mê công việc, âm thầm mang sức lao động của mình cống hiến cho Tổ quốc ( cô giáo tình nguyện lên vùng cao dạy học, những người ngư dân ngày đêm bám biển, giữ biển, người lính hải quân bảo vệ sự bình yên cho biển đảo Tổ quốc ). -Ý nghĩa: + Sống đẹp sống có ý nghĩa là cống hiến cho Tổ quốc nhân dân + Sống có ích cho cộng đồng sẽ mang đến niềm vui niềm hạnh phúc, làm nên vẻ đẹp đích thực cho con người. Vẻ đẹp đó có sức thuyết phục và lan tỏa đến tất cả mọi người. -Bài học nhận thức và hành động: góp sức mạnh bảo vệ chủ quyền đất nước và xây dựng Tổ quốc giàu mạnh chính là biểu hiện đẹp đẽ và sâu sắc của lòng yêu nước. Trong bối cảnh hiện nay càng cần nhân rộng và phát huy điều đó. 13. “ Biết lắng nghe – điều kì diệu của cuộc sống”. Coi đây là câu chủ đề hãy viết 1 đoạn văn khoảng nửa trang giấy làm sáng tỏ ý kiến trên. * Gợi ý: đoạn văn cần thể hiện những ý sau: + Nghe là sự tiếp nhận âm thanh bằng tai (thính giác)
  2. - Biểu hiện của đạo lí “ uống nước nhớ nguồn”: nhớ ơn những anh hùng liệt sĩ đã hi sinh vì Tổ quốc, biết ơn tổ tiên, cội nguồn, kính trọng và biết ơn cha mẹ thầy cô, biết ơn những người đã giúp đỡ mình dù là người xa lạ - Bàn luận, đánh giá: + Lòng biết ơn giúp chúng ta sống tốt đẹp hơn, con người sống ân nghĩa sẽ được người khác quý trọng, xã hội tôn vinh. + Những kẻ sống ích kỉ, phụ nghĩa, vong ơn sẽ bị người đời chê trách, sẽ bị gạt ra ngoài lề xã hội - Liên hệ thực tiễn ngày nay: + Những hành động thiết thực thể hiện đạo lí “ uống nước nhớ nguồn” : phong trào đền ơn đáp nghĩa, tri ân thầy cô. + Nhiều người con vẫn chưa cảm nhận được công lao của đấng sinh thành, có thái độ thiếu lễ phép với cha mẹ, thầy cô. - Bài học nhận thức: uống nước nhớ nguồn là một đạo lí đẹp đẽ của dân tộc cần được gìn giữ và phát huy. Nó là lời khuyên quý báu với con người về thái độ sống ân nghĩa thủy chung. 15. Nghị luận về sách và việc đọc sách: - Nêu vấn đề: Sách, đọc sách - Nhận thức đúng: + Sách là cái cần có để con người lưu trữ và truyền lại cho người khác, cho thế hệ khác, những hiểu biết của mình về thế giới xung quanh, những khám phá về vũ trụ, về con người, cả những ý nghĩ, những quan niệm, những mong muốn về cuộc sống cần gửi đến cho mọi người và trao gửi đến đời sau. Sách, đó là kho
  3. lung của đồng tiền. Đọc thơ Tago, thơ Lý Bạch, Đỗ Phủ ta hiểu đời sống, tâm hồn của cả những dân tộc. Đọc Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Cao Bá Quát ta hiểu xưa kia ông cha ta từng đau khổ và ước mơ gì ) + Nhận thức về thực trạng: Sách còn là một món hàng cho những ông chủ nhà in, chủ nhà xuất bản kiếm lời, Vì thế trên thị trường sách, tràn lan những đầu sách khác nhau, rất nhiều cuốn sách vì mục đích kiếm lời, đã gây tác hại không nhỏ cho con người. - Hành động đúng: + Chọn cho tinh: Những cuốn sách tốt ( lựa chọn nội dung, nhà xuất bản, tác giả ) phản ánh chính xác quy luật của tự nhiên và của đời sống xã hội. Chúng giúp con người ta hiểu rõ về số phận của mình để có ý thức đúng về nghĩa vụ của mình tron đời sống. Một cuốn sách tốt phải giúp cho các dân tộc hiểu biết nhau hơn. Nó phải ca ngợi sự công bằng và tình hữu nghị giữa các dân tộc. Nó phải khiến cho con người thêm tự hào về mình, thêm vững tin ở cuộc sống để chiến đấu cho cuộc sống mỗi ngày hợp lí và hạnh phúc hơn. Nó phải khiến cho tâm hồn con người trở nên phong phú hơn, độ lượng hơn, trong sáng hơn. + Đọc cho kĩ, nghiền ngẫm, hiểu để trau dồi kiến thức, nuôi dưỡng tâm hồn, trở thành người tốt vì đọc sách không chỉ là hưởng thụ, mà còn là một cách hành động ở đời. Cho nên, đọc sách để rút ra những bài học bổ ích cho cuộc sống tốt hơn, hành động có hiệu quả hơn. Đọc sách mà không vận dụng được vào hành động thì dẫu đọc hàng nghìn cuốn sách cũng không hơn gì cái tủ mọt đựng sách. + Đọc sách phổ thông, sách chuyên môn, sách khoa học, thường thức + Xác định cho mình một thái độ đối với sách: Qúy trọng sách và coi việc đọc sách là một công việc cần thiết, vừa rất thú vị vừa rất bổ ích.
  4. + Tự học giúp ta có thể chủ động ghi nhớ các bài giảng trên lớp, tiết kiệm được thời gian, có thể tiếp thu một lượng kiến thức lớn mà vẫn am hiểu và nắm chắc bài học và qua tự học, từ lí thuyết, chúng ta biết chủ động luyện tập thực hành, giúp ta có thể nhanh chóng hình thành kĩ năng, củng cố và nâng cao kiến thức đã học. Vì vậy chủ động tự học sẽ giúp ta tìm ra được phương pháp học tốt nhất mang lại hiệu quả cao cho chính bản thân mình. ( DC: Ví như các vị danh nhân nổi tiếng trên thế giới thành đạt trong sự nghiệp học tập, có được kiến thức uyên thâm cũng là nhờ biết chủ động tự học mà dẫn đến thành công như Thần đồng Lương Thế Vinh khi xưa, nhờ cố gắng chủ động tự học cộng với phẩm chất thông minh trời ban mà sau đỗ trạng, chế ra bảng cửu chương còn lưu truyền mãi đến ngày nay hay Trạng nguyên lừng danh Mạc Đĩnh Chi, lúc nhỏ nhờ biết chủ động tự học, sáng tạo cách học bắt đom đóm bỏ vỏ trứng mà sau đỗ trạng, đi xứ làm rạng ranh nước nhà, được phong “ Lưỡng quốc Trạng Nguyên” vang danh hai nước, ghi vào sử sách nhân loại về những tấm gương tự học sáng ngời). - Hành động đúng: + Lập kế hoạch tự học ở nhà. + Tìm tòi đào sâu kiến thức học trên lớp. + Tránh phụ thuộc vào sách tham khảo, học thêm Chính vì vậy, tự học là cách tốt nhất giúp ta tiến bộ hơn trong học tập, mang lại một kết quả học tập cao nhất có thể. Nếu chúng ta biết nỗ lực, tự học, chúng ta sẽ thành công, sẽ mở được một tương lai rộng mở cho chính mình. Nếu chúng ta học tập thành công, chúng ta sẽ trở thành người có ích cho xã hội , cho đất nước, đưa đất nước ngày càng đi lên, phát triển lên tầm cao mới.
  5. mục tiêu của phần lớn các bạn trẻ ngày nay là phải thật thành công trong cuộc sống, khẳng định được vị trí của mình trong xã hội; kiếm thật nhiều tiền để thỏa mãn nhu cầu cuộc sống của riêng mình. Những người này vì lợi ích của bản thân, họ dễ dàng làm bạn với cái ác và sẽ phạm tội. Chúng ta thường đọc thấy trên báo công an hay thấy trên ti vi những tin liên quan đến ông nọ, bà kia có chức vụ, lạm dụng quyền hạn để trục lợi; hay những nhóm tội phạm , nhất là các nhóm thanh thiếu niên trẻ cướp giật, phạm tội để kiếm tiền ăn chơi hay những thanh niên, học sinh ( kể cả người lớn) ghiền chơi game đến mê mệt). + Thanh niên chúng ta cần phải biết và tạo cho mình một lí tưởng sống cao đẹp vì mọi người, vì quê hương đất nước “ vì một Việt Nam hòa bình, phát triển”. + Hành động đúng: Không chùn bước trước những khó khăn trước mắt, luôn vững chí bền tâm vượt qua mọi thử thách để hướng tới tương lai tốt đẹp hơn. + Lên kế hoạch học tập, tích lũy tri thức, rèn luyện kĩ năng, sức khỏe, tư tưởng. Sau đó ta phải tích cực tham gia các hoạt động xã hội, chính trị. Ta cần phải phát huy những thế mạnh của bản thân, khắc phục các điểm yếu và vận dụng những điều đã học vào thực tế. Từ đó góp phần xây dựng quê hương đất nước ( Chiến thắng vẻ vang liên tiếp của đôi tuyển Robocon Việt Nam, hay những tấm huy chương vàng, huy chương bạc từ những môn Olimpic Toán, Hóa, Lý hay trong những giải thể thao hàng đầu của châu lục và thế giới làm rạng danh đất nước ). + Có thái độ, hành động đúng, trách nhiệm trước tình hình biển đảo đất nước hiện nay ( Xem phần tư liệu tham khảo). 18. Lòng biết ơn. * Khẳng định lòng biết ơn là đạo lí truyền thống cao đẹp, là bản lĩnh sống, là nét đẹp nhân cách của nhân dân ta.
  6. - Hành động đúng: + Biết tự hào về truyền thống, văn hóa của dân tộc, phải có ý thức giữ gìn bản sắc văn hóa quê hương và sử dụng thành quả lao động một cách tiết kiệm. + Ta phải biết tiếp thu một cách có chọn lọc những tinh hoa của nhân loại để làm cho truyền thống của nước nhà ngày một phong phú. Về phần mình, chúng ta phải học tập để sau này tạo ra được chính thành quả cho mình, cho xã hội, đó chính là biểu hiện cụ thể cho lòng biết ơn. 19. Tình bạn đẹp - Khẳng định tình bạn là một trong những tình cảm cao đẹp và trong sáng nhất. Như nhà văn Thomas Hughs từng nói: “ Phước thay người nào đó có tài kết bạn, vì đó là một trong những quà tặng quý nhất của Thượng đế”. - Nhận thức về tình bạn đẹp: tình cảm giữ những con người có những nét giống nhau về tâm tư, tình cảm, quan điểm hay hoàn cảnh mà họ có thể chia sẻ, đồng cảm, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Tình bạn có thể là bạn tri kỉ, bạn nối khố, bạn học, bạn đồng hương Bạn là người có cùng sở thích, cùng lí tưởng, quan niệm sống với chúng ta. Bạn là người cho ta một bờ vai mỗi khi ta khóc, cho ta một điểm tựa khi ta rơi vào tuyệt vọng, cho ta một bầu trời ánh nắng khi ta lạc bước vào thế giới tăm tối, là người sẽ luôn bên ta dù cuộc đời có đổi thay, khi ta gặp hoạn nạn cũng như tìm thấy hạnh phúc, Chỉ có bạn thân thật sự mới là người có thể cùng ta chia sẻ trong cuộc sống. Đò là người ta yêu quý, quan tâm và thường xuyên chia sẻ họ với những vui buồn và ngược lại. Đó là một người bạn khiến ta cảm thấy an tâm mỗi khi ở bên cạnh bởi lẽ ta biết chắc họ quan tâm đến ta, luôn ở bên ta những khi ta gặp khó khăn, buồn phiền. Đó cũng là người ngăn ta mắc sai lầm hoặc giúp ta sửa chữa khi ta phạm lỗi. Đó là người luôn gắn bó và ủng hộ ta. Họ nắm lấy tay ta để tiếp thêm sức mạnh và niềm tin.
  7. - Liên hệ bản thân: Sống chia sẻ, yêu thương, đoàn kết, chân thành, giúp nhau cùng tiến bộ để có tình bạn đẹp. 20. Tình yêu thương. - Nêu vấn đề: Nếu có một gia vị làm tăng thêm hơi ấm và ý nghĩa trong cuộc sống đó chính là tình yêu thương. - Nhận thức: + Giá trị của tình yêu thương: Với tình thương chúng ta có thể chia sẻ những cảm xúc và thấu hiểu lẫn nhau. Tình yêu thương giúp chúng ta trong lúc khó khăn bởi vì nó giúp ta kết nối ngôn ngữ trái tim. Có tình thương chúng ta cùng sát cánh bên nhau khắp mọi nẻo đường đời. Có tình thương, chúng ta cùng ươm mầm cho trái tim hòai bão và khát vọng. Tình thương yêu là một cảm giác đến từ sự chân thành của trái tim, nó vô cùng đơn giản, mộc mạc, không mang nhưng mưu toan, tính toán và tình thương hiện diện khắp nơi. + Thực tế xã hội ngày nay luôn bận rộn trong guồng máy công nghiệp, con người luôn phải chạy đua với thời gian, nhưng không vì thê mà tình thương, tình yêu giữa con người bị mất đi, Ở đâu đó vẫn còn rất nhiều những tấm lòng chan chứa tình thương luôn rộng mở. Có rất nhiều bạn học sinh, sinh viên tham gia các chiến dịch “ Mùa hè xanh” , “ Hoa phượng đỏ” để giúp đỡ những người kém may mắn. Các bạn không quản khó khăn để mang con chữ đến cho các bạn vùng sâu vùng xa. Hay như bản thân chúng ta, khi Trung thu đến ta vẫn thường quyên góp đèn lồng giúp các em nhỏ vui tết Trung thu. Các mạnh thường quân, các nhà hảo tâm từ khắp mọi miền tổ quốc đã cùng chung tay lập lên những Mái ấm tình thương, những gia đình không cùng chung huyết thống nhưng lại có chung một tấm lòng để chăm lo và dạy bảo cho trẻ em lang thang, những mảnh đời bất hạnh có được một cuộc sống hạnh phúc, một tuổi thơ vui tươi và một tương lai tương