Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài: Phép phân tích tổng hợp
I. TÌM HIỂU PHÉP PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP
- Để làm rõ ý nghĩa của một sự vật, hiện tượng nào đó, người ta thường dùng phép phân tích và tổng hợp.
- Phân tích là phép lập luận trình bày từng bộ phận, phương diện của một vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật, hiện tượng. Để phân tích nội dung của sự vật, hiện tượng, người ta có thể vận dụng các biện pháp nêu giả thiết, so sánh, đối chiếu... và cả phép lập luận giải thích chứng minh.
- Tổng hợp là phép lập luận rút ra cái chung từ những điều đã phân tích. Không có phân tích thì không có tổng hợp. Lập luận tổng hợp thường đặt ở cuối đoạn hay cuối bài, ở phần kết luận của một phần hoặc toàn bộ văn bản.
II. LUYỆN TẬP
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài: Phép phân tích tổng hợp", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
bai_giang_ngu_van_lop_9_bai_phep_phan_tich_tong_hop.pptx
Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài: Phép phân tích tổng hợp
- Cấu trúc bài học TÌM HIỂU PHÉP LẬP LUẬN PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP LUYỆN TẬP
- TRANG PHỤC Không kể trên đường tuần tra, nơi rừng rậm hay suối sâu, phải cởi giày ra đi chân đất, thông thường trong doanh trại hay nơi công cộng, có lẽ không ai mặc quần áo chỉnh tề mà lại đi chân đất, hoặc đi giày có bít tất đầy đủ nhưng phanh hết cúc áo, lộ cả da thịt ra trước mặt mọi người.Người ta nói: “Ăn cho mình, mặc cho người”, có lẽ nhiều phần đúng. Cô gái một mình trong hang sâu chắc không váy xoè váy ngắn, không mắt xanh môi đỏ, không tô đỏ chót móng chân móng tay. Anh thanhniên đi tát nước hay câu cá ngoài cánh đồng vắng chắc không chải đầu mượt bằng sáp thơm, áo sơ-mi là phẳng tắp Trang phục không có pháp luật nào can thiệp, nhưng có những quy tắc ngầm phải tuân thủ, đó là văn hoá xã hội. Đi đám cưới không thể lôi thôi lếch thếch, mặt nhọ nhem, chân tay lấm bùn. Đi dự đám tang không được mặc áo quần loè loẹt, nói cười oang oang.
- TRANG PHỤC Không kể trên đường tuần tra, nơi rừng rậm hay suối sâu, phải cởi giày ra đi chân đất, thông thường trong doanh trại hay nơi công cộng, có lẽ không ai mặc quần áo chỉnh tề mà MỞ BÀI lại đi chân đất, hoặc đi giày có bít tất đầy đủ nhưng phanh hết cúc áo, lộ cả da thịt ra trước (Đoạn 1) mặt mọi người. Người ta nói: “Ăn cho mình, mặc cho người”, có lẽ nhiều phần đúng. Cô gái một mình trong hang sâu chắc không váy xoè váy ngắn, không mắt xanh môi đỏ, không tô đỏ chót móng chân móng tay. Anh thanh niên đi tát nước hay câu cá ngoài cánh đồng vắng chắc không chải đầu mượt bằng sáp thơm, áo sơ-mi là phẳng tắp Trang phục không có pháp luật nào can thiệp, nhưng có những quy tắc ngầm phải tuân thủ, đó là văn hoá xã hội. Đi đám THÂN BÀI cưới không thể lôi thôi lếch thếch, mặt nhọ nhem, chân tay lấm bùn. Đi dự đám tang không (Đoạn 2,3) được mặc áo quần lòe loẹt, nói cười oang oang. Người xưa đã dạy: “Y phục xứng kì đức”. Ăn mặc ra sao cũng phải phù hợp với hoàn cảnh riêng của mình và hoàn cảnh chung nơi công cộng hay toàn xã hội. Dù mặc đẹp đến đâu, sang đến đâu mà không phù hợp thì cũng chỉ làm trò cười cho thiên hạ, làm mình tự xấu đi mà thôi. Xưa nay, cái đẹp bao giờ cũng đi với cái giản dị, nhất là phù hợp với môi trường. Người có văn hoá, biết ứng xử chính là người biết tự hoà mình vào cộng đồng như thế, không kể hình thức còn phải đi với nội dung, tức là con người phải có trình độ, có hiểu biết. Một nhà văn đã nói: “Nếu có cô gái khen tôi chỉ vì bộ quần áo đẹp mà không khen tôi có bộ óc thông minh thì tôi chẳng có gì đáng hãnh diện”. Chí lí thay! Thế mới biết, trang phục hợp văn hoá, hợp đạo đức, hợp môi trường mới là trang phục đẹp. KẾT BÀI (Theo Băng Sơn, Giao tiếp đời thường) (Đoạn 4)
- Hai luận điểm chính của văn bản Ăn mặc Ăn mặc chỉnh tề phù hợp ( Ăn cho mình, mặc cho người) (Y phục xứng kỳ đức)
- - Cô gái một mình trong hang sâu chắc không váy xoè váy ngắn, không mắt xanh môi đỏ, không tô đỏ Dẫn chứng: chót móng chân móng tay. Luận điểm: Anh thanh niên đi tát nước hay câu cá ngoài cánh Ăn cho đồng vắng chắc không chải đầu mượt bằng sáp mình, thơm, áo sơ-mi là phẳng tắp. mặc cho Đi đám cưới không thể lôi thôi lếch thếch, mặt người nhọ nhem, chân tay lấm bùn. - Đi dự đám tang không được mặc áo quần lòe loẹt, nói cười oang oang. Lí lẽ -Trang phục không có pháp luật nào can thiệp, nhưng có những quy tắc ngầm phải tuân thủ, đó là văn hoá xã hội. ➔ Phép lập luận chứng minh + từ phủ định, giả thiết.
- Ăn mặc ra sao cũng phải phù hợp với hoàn cảnh riêng của mình và hoàn cảnh chung nơi công cộng Lí lẽ hay toàn xã hội. Luận điểm: Dù mặc đẹp đến đâu, sang đến đâu mà không phù hợp thì cũng chỉ làm trò cười cho thiên hạ, làm Y phục Lí lẽ mình tự xấu đi mà thôi. xứng Xưa nay, cái đẹp bao giờ cũng đi với cái giản dị, kì đức nhất là phù hợp với môi trường. Người có văn hoá, biết ứng xử chính là người biết Lí lẽ tự hoà mình vào cộng đồng. Như thế, không kể hình thức còn phải đi Với nội dung tức là con người phải có trình độ, có hiểu biết. Một nhà văn đã nói: “Nếu có cô gái khen tôi chỉ vì Dẫn chứng bộ quần áo đẹp mà không khen tôi có bộ óc thông minh thì tôi chẳng có gì đáng hãnh diện”. ➔ Phép lập luận giải thích + so sánh, đối chiếu
- TRANG PHỤC KB: Thế mới biết, trang phục hợp văn hóa, hợp đạo đức, hợp môi trường mới là trang phục đẹp. →Thâu tóm các ý, rút ra cái chung từ những điều đã phân tích → TỔNG HỢP về qui tắc ăn mặc Vị trí: Cuối đoạn văn, cuối một phần văn bản, cuối văn bản.
- GHI NHỚ - Để làm rõ ý nghĩa của một sự vật, hiện tượng nào đó, người ta thường dùng phép phân tích và tổng hợp. - Phân tích là phép lập luận trình bày từng bộ phận, phương diện của một vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật, hiện tượng. Để phân tích nội dung của sự vật, hiện tượng, người ta có thể vận dụng các biện pháp nêu giả thiết, so sánh, đối chiếu và cả phép lập luận giải thích chứng minh. - Tổng hợp là phép lập luận rút ra cái chung từ những điều đã phân tích. Không có phân tích thì không có tổng hợp. Lập luận tổng hợp thường đặt ở cuối đoạn hay cuối bài, ở phần kết luận của một phần hoặc toàn bộ văn bản.
- a, Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài không thể Bài tập 1. tóm tắt thôi được, mà phải đọc lại. Cái thú vị của bài thu sgk T11 điếu ở các điệu xanh: Xanh ao, xanh bờ, xanh sóng, xanh tre, xanh trời, xanh bèo, có một màu vàng đâm ngang của Đọc các đoạn chiếc lá thu rơi, ở những cử động: chiếc thuyền con lâu lâu mới nhất, sóng gợn tí, lá đưa vèo, tầng mây lơ lửng, ngõ trích sau và trúc quanh co, chiếc cần buông, con cá động; ở các vần cho biết tác thơ: không phải chỉ giỏi vì là những tự vận hiểm hóc, mà giả đã vận chính hay vì kết hợp với từ, với nghĩa chữ, đến một cách dụng phép thoải mái đúng chỗ, do một nhà nghệ sĩ cao tay, cả bài thơ lập luận nào không non ép một chữ nào, nhất là hai câu 3,4 và vận dụng Sóng biếc theo làn hơi gợn tí Đối với: như thế nào? Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo. thật tài tình, Nhà thơ đã tìm được cái tốc độ bay của lá: vèo, để tương xứng với cái mức độ giận của sóng: tí
- Bài tập 1. b, Mấu chốt của thành đạt là ở đâu? Có người nói thành đạt là do gặp thời, có người lại cho là do hoàn cảnh bức bách, có người cho là sgk T11 do có điềukiện được học tập, cóngười lại cho là do có tài năng trời cho [ ][ ] Gặp thời tứclà gặpmay, có cơ hội, nhưng nếu chủ quan Đọc các đoạn không chuẩn bị thì cơ hội cũng sẽ qua đi. Hoàn cảnh bức bách tức là trích sau và hoàn cảnh khó khăn buộc phải khắc phục. Nhưng gặp hoàn cảnh ấy cho biết tác có người bi quan, thất vọng, chán nản, thối chí; có người lại gồng mình vượt qua. Điều kiện học tập cũng vậy, cóngười được cha mẹ giả đã vận tạo cho mọi điều kiệnthuận lợi, nhưng lại mải chơi, ăn diện, kết quả dụng phép học tậprất bình thường. Nói tới tài năng thì ai cũngcó chút tài, lập luận nào nhưng đó chỉ mới là một khả năng tiềm tàng, nếu khôngtìm cách và vận dụng phát huy thì nó cũng bị thui chột. Rút cuộc mấu chốt của thành đạt như thế nào? là ở bản thân chủquan mỗi người, ở tinh thần kiên trì phấn đấu, học tập không mệt mỏi, lại phải trau dồi đạo đức cho tốt đẹp. Không nên quên rằng, thành đạt tức là làm được một cái gì có ích cho mọi người, cho xã hội, được xã hội thừa nhận
- Câu 4 (trang 12 SGK Ngữ văn 9, tập 2) Trả lời: Biết cách đọc sách để xây dựng học Hãy viết đoạn văn tổng hợp những vấn là những ý kiến gợi mở cách đọc sách, điều đã phân tích trong bài Bàn về cách tự học, cách suy nghĩ cho mỗi chúng đọc sách. ta. Đó là bài học, là lời khuyên chí lí, chân thành. Một nét đặc sắc trong bài Bàn về đọc sách là tác giả đã sử dụng khá hóm hỉnh một số so sánh khi nói về phương pháp đọc sách, làm cho lí lẽ thêm phần gợi cảm, thấm thía. Như thế, muốn đọc sách cho có hiệu quả thiết thực, chúng ta ngoài việc lựa chọn những sách quan trọng để đọc sâu đọc kĩ, còn phải chú trọng đến một số sách nhằm đọc rộng hỗ trợ cần thiết cho việc nghiên cứu sâu.
- THANK YOU! www.jpppt.com