Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Phép phân tích và tổng hợp

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Phép phân tích và tổng hợp

1. VĂN BẢN: TRANG PHỤC Đoạn văn 1: Mở bài Không kể trên đường tuần tra, nơi rừng rậm hay suối sâu, phải cởi giày ra đi chân đất, thông thường trong doanh trại hay nơi công cộng, có lẽ không ai mặc áo quần chỉnh tề mà lại đi chân đất, hoặc đi giày có bít tất đầy đủ nhưng phanh hết cúc áo, lộ cả da thịt trước mặt mọi người.
2. PHÉP PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP  Thöù nhaát laø trang phuïc phaûi phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh töùc laø tuaân thuû nhöõng “qui taéc ngaàm” mang tính vaên hoùa xaõ hoäi. - Hai luaän ñieåm chính trong vaên baûn laø gì? Thöù hai laø trang phuïc phaûi phuø hôïp vôùi ñaïo ñöùc töùc laø giaûn dò vaø haøi hoøa vôùi moâi tröôøng soáng xung quanh.
3. Đoạn văn 2 Người ta nói: “Ăn cho mình, mặc cho người”, có lẽ nhiều phần đúng. Cô gái một mình trong hang sâu chắc không váy xoè váy ngắn, không mắt xanh môi đỏ, không tô đỏ chót móng chân móng tay. Anh thanh niên đi tát nước hay câu cá ngoài cánh đồng vắng chắc không chải đầu mượt bằng sáp thơm, áo sơ-mi là phẳng tắp Trang phục không có pháp luật nào can thiệp, nhưng có những quy tắc ngầm phải tuân thủ, đó là văn hoá xã hội. Đi đám cưới không thể lôi thôi lếch thếch, mặt nhọ nhem, chân tay lấm bùn. Đi dự đám tang không được mặc áo quần lòe loẹt, nói cười oang oang. Muốn làm sáng tỏ luận điểm chính ở đoạn 2, tác giả đưa ra lí lẽ, dẫn chứng gì và lập luận ra sao?
4. - Anh thanh niên đi tát nước hay đi câu cá ngoài đồng vắng chắc không chải đầu mượt bằng sáp thơm, áo sơ-mi phẳng tắp.
5. - Đi dự đám tang không được mặc áo loè loẹt, cười nói oang oang.
6. Đoạn văn 3 Người xưa đã dạy: “Y phục xứng kì đức”. Ăn mặc ra sao cũng phải phù hợp với hoàncảnh riêng của mình và hoàn cảnhchung nơi công cộng hay toàn xã hội. Dù mặc đẹp đến đâu,sang đến đâu mà không phù hợp thì cũng chỉ làm trò cười cho thiên hạ, làm mình tự xấu đi mà thôi. Xưa nay, cái đẹp bao giờ cũng đi Với cái giản dị, nhất là phù hợp với môi trường. Người có văn hoá, biết ứng xử chính là người biết tựhoà mình vào cộng đồng như thế, không kểhình thức còn phải đi vớinội dung, tức là con người phải có trình độ, có hiểu biết. Một nhà văn đã nói: “Nếu có cô gái khen tôi chỉ vì bộ quần áo đẹp mà không khen tôi có bộ óc thông minh thì tôi chẳng có gì đáng hãnh diện”. Chí lí thay ! Muốn làm sáng tỏ luận điểm chính của đoạn 3, tác giả đã đưa ra lí lẽ, dẫn chứng gì và lập luận ra sao?
7. VĂN BẢN TRANG PHỤC Đoạn 4 : Kết bài Thế mới biết, trang phục hợp văn hóa, hợp đạo đức, hợp môi trường mới là trang phục đẹp.
8. 2. Nhận xét : - Phép phân tích: Là cách trình bày từng bộ phận, từng phương diện vấn đề. - Phép tổng hợp: là rút ra cái chung từ những điều đã phân tích.
9. - Phân tích là phép lập luận trình bày từng bộ phận,phương diện của một vấn đề để nhằm chỉ ra nội dung của sự vật, hiện tượng. Để phân tích nội dung của sự vật, hiện tượng, người ta có thể vận dụng các biện pháp nêu giả thiết, so sánh, đối chiếu, và cả phép lập luận giải thích,chứng minh. - Tổng hợp là phép lập luận rút ra cái chung từ những điều đã phân tích. Không có phân tích thì không có tổng hợp. Lập luận tổng hợp thường đặt ở cuối đoạn hay cuối bài, ở phần kết luận của một phần hoặc toàn bộ văn bản.
10. BÀI TẬP 1 Chu Quang Tiềm đã phân tích như thế nào để làm sáng tỏ luận điểm: “Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn”? Đoạn văn: “Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn. Bởi vì học vấn không chỉ là việc cá nhân, mà là việc của toàn nhân loại. Mỗi loại học vấn đến giai đoạn hôm nay đều là thành quả của toàn nhân loại nhờ biết phân công, cố gắng tích luỹ ngày đêm mà có. Các thành quả đó sở dĩ không bị vùi lấp đi, đều là do sách vở ghi chép, lưu truyền lại. Sách là kho tàng quý báu cất giữ di sản tinh thần nhân loại, cũng có thể nói đó là những cột mốc trên con đường tiến hoá học thuật của nhân loại. Nếu chúng ta mong tiến lên từ văn hoá, học thuật của giai đoạn này, thì nhất định phải lấy thành quả nhân loại đã đạt được trong quá khứ làm điểm xuất phát. Nếu xoá bỏ hết các thành quả nhân loại đã đạt được trong quá khứ, thì chưa biết chừng chúng ta đã lùi điểm xuất phát về đến mấy trăm năm, thậm chí là mấy nghìn năm trước. Lúc đó, dù có tiến lên cũng chỉ là đi giật lùi, làm kẻ lạc hậu.”
11. Bài tập 2: Lí do phải chọn sách để đọc Sách nhiều khiến người Sách nhiều dễ khiến người ta không chuyên sâu, đọc lạc hướng. Đọc tham đọc sách theo kiểu liếc nhiều mà không vụ thực qua, tuy rất nhiều nhưng chất thì sẽ lãng phí thời gian đọng lại thì rất ít. Từ đó và sức lực bởi những cuốn nảy sinh thói hư danh, sách vô bổ, bỏ lỡ những nông cạn. cuốn sách quan trọng, cơ bản.
12. • Bài tập 4 Vai trò của phân tích trong lập luận. Vai trò của phân tích trong lập luận. - Rất cần thiết trong lập luận, vì có qua sự phân tích (lợi - hại; đúng – sai), thì các kết luận rút ra mới có sức thuyết phục