Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 26: Văn bản Chị em Thúy Kiều - Nguyễn Thị Thắng

HƯỚNG DẪN ĐỌC VĂN BẢN

- Đọc lưu loát, vui tươi, trân trọng, trong sáng, nhịp nhàng, nhấn giọng ở những từ ngữ đặc tả vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều.

- Chú ý cách ngắt nhịp của thể thơ lục bát, chủ yếu là nhịp chẵn:

+ Câu lục: Thường ngắt nhịp 2/2/2 hoặc 3/3.

+ Câu bát: Thường ngắt nhịp 2/2/2/2 hoặc 4/4

Vị trí: Đoạn trích nằm trong phần đầu của “Truyện Kiều” có tên là: “Gặp gỡ và đính ước” (từ câu 15 đến câu 38) trong tổng số 3254 câu thơ của tác phẩm.

Đại ý: Đoạn trích gợi tả bức chân dung xinh đẹp của hai chị em Thúy Kiều đồng thời dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh.

pptx 41 trang Mịch Hương 08/01/2025 200
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 26: Văn bản Chị em Thúy Kiều - Nguyễn Thị Thắng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pptxbai_giang_ngu_van_lop_9_tiet_26_van_ban_chi_em_thuy_kieu_ngu.pptx

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 26: Văn bản Chị em Thúy Kiều - Nguyễn Thị Thắng

  1. Tiết 26: Văn bản: CHỊ EM THÚY KIỀU (Trích “Truyện Kiều”- Nguyễn Du)
  2. Kiều càng sắc sảo mặn mà, So bề tài sắc lại là phần hơn: CHỊ EM THÚY KIỀU Làn thu thủy, nét xuân sơn Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh. Một hai nghiêng nước nghiêng thành, Sắc đành đòi một tài đành họa hai. Thông minh vốn sẵn tính trời, Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm. Đầu lòng hai ả tố nga, Cung thương làu bậc ngũ âm, Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương. Mai cốt cách tuyết tinh thần, Khúc nhà tay lựa nên chương, Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười. Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân. Vân xem trang trọng khác vời, Phong lưu rất mực hồng quần, Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang. Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê. Hoa cười ngọc thốt đoan trang, Êm đềm trướng rủ màn che, Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da. Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
  3. Vị trí Đoạn trích nằm trong phần đầu của “Truyện Kiều” có tên là: “Gặp gỡ và đính ước” (từ câu 15 đến câu 38) trong tổng số 3254 câu thơ của tác phẩm.
  4. Bố cục - 4 câu đầu: Giới - 12 câu tiếp: Gợi tả thiệu khái quát về vẻ bức chân dung nhân vật đẹp của hai chị em trung tâm Thuý Kiều. Thúy Kiều. - 4 câu tiếp: Gợi tả - 4 câu cuối: Cuộc bức chân dung sống và đức hạnh của nhân vật Thuý Vân. hai chị em.
  5. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CẦN THIẾT Ước lệ: Những quy ước, hình ảnh quen dùng đã trở nên phổ biến Ước lệ Tượng trưng: Hình ảnh không được tượng hiểu theo ý nghĩa tả thực mà được trưng hiểu theo nghĩa biểu trưng, ẩn dụ Bút pháp ước lệ tượng trưng là lấy vẻ đẹp của tự nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con người.
  6. ➔ Với bút pháp ước lệ tượng trưng kết hợp với sử dụng thành ngữ, tác giả đã gợi được vẻ thanh cao, duyên dáng, trong trắng của hai chị em Thuý Kiều. Qua đó cho thấy thái độ ngợi ca, trân trọng của tác giả Nguyễn Du.
  7. Vân xem trang trọng khác vời, Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang. Hoa cười ngọc thốt đoan trang, Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da. - So sánh vẻ đẹp Thuý - Nhân hóa: “mây thua, Vân với vẻ đẹp của thiên tuyết nhường” của tạo nhiên hóa → Vẻ đẹp đoan trang, quý phái, phúc hậu, thánh thiện, khiêm nhường, tràn đầy sức sống của Vân.
  8. => Chân dung Thúy Vân là bức chân dung mang tính cách số phận. Vẻ đẹp của Vân tạo sự hòa hợp, êm đềm với xung quanh khiến các vẻ đẹp khác phải trầm trồ, ngưỡng mộ, thán phục. Điều đó dự cảm một tương lai tươi sáng, một cuộc đời êm đềm, bình lặng, suôn sẻ, hạnh phúc sẽ đến với nàng.
  9. CÙNG LÍ GIẢI - Tả Vân trước, Kiều sau vì ▪ tácTạigiả saomuốn Nguyễnlấy vẻ đẹpDucủa lại Tmiêuhúy tảVân Thúylàm Vânphông trướcnền rồi đểmớilàm miêutôn tảlên Thúyvẻ Kiềuđẹp ?của Thúy Kiều. ➔ Nghệ thuật đòn bẩy ▪ -NhậnSố lượng xét sốnhững câu thơcâu đượcthơ tảtác Kiềugiả sửnhiều dụng gấpkhi miêu3 lần tả nhữngThúy Vâncâu và thơThúytả KiềuThúy? Vân. ➔ Nhấn mạnh, làm nổi bật hẳn vẻ đẹp và tài năng của Kiều
  10. Kiều càng sắc sảo mặn mà, So bề tài sắc lại là phần hơn. → Hai câu thơ đầu khái quát vẻ đẹp của Thúy Kiều. Nàng sắc sảo về trí tuệ, mặn mà về tâm hồn.
  11. * Nhan sắc: Làn thu thủy nét xuân sơn, - Hình ảnh ước lệ tượng trưng “thu thủy”, “xuân sơn”. → Đôi mắt trong sáng, long lanh như làn nước hồ mùa thu; nét mày đẹp, thanh tú, mơn mởn, tràn đầy sức sống như dáng núi mùa xuân. Đôi mắt ấy toát lên sự thông minh, tinh anh, lanh lợi; trái tim đa sầu, đa cảm của nàng.
  12. Bốn dây như khóc như than, Khiến người trên tiệc cũng tan nát lòng.
  13. Phím đàn dìu dặt tay tiên, Khói trầm cao thấp tiếng huyền gần xa. Lọt tai nghe suốt năm cung Tiếng nào là chẳng não nùng xôn xao.
  14. Vẻ đẹp tài năng Thông minh vốn sẵn tính trời, ➔ Trí tuệ: là người thông minh Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm. ➔ Năng khiếu: cầm, kì, thi, họa Cung thương lầu bậc ngũ âm, (đặc biệt là năng khiếu đánh đàn) ➔ NT liệt kê → Kiều hội tụ nhiều Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương. vẻ đẹp tài năng Khúc nhà tay lựa nên chương, Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
  15. Chân dung của Kiều là bức chân dung mang tính cách số phận. Vẻ đẹp của Kiều khiến tạo hóa phải đố kị, ghen ghét Vẻ đẹp nhan sắc “Tạo hóa đố hồng nhan”, “Hồng nhan đa truân”. Kiều lại đa tài mà “chữ tài liền với Vẻ đẹp tài năng chữ tai một vần”. Hơn nữa nàng còn có tính đa sầu đa cảm. Tất cả điều đó dự báo Vẻ đẹp tâm hồn một cuộc đời đầy truân chuyên, nhiều sóng gió, trái ngang, số phận bất hạnh.
  16. Nội dung - Thuý Vân, Thuý Kiều là một vẻ đẹp chuẩn mực, lý tưởng của người phụ nữ phong kiến. - Bộc lộ tư tưởng nhân đạo, quan điểm thẩm mĩ tiến bộ, triết lí vì con người của Nguyễn Du. (Trân trọng, yêu thương, quan tâm, lo lắng, tin yêu những giá trị cao đẹp của con người).
  17. Đoạn trích nằm ở phần thứ nhất của truyện 1, Giới thiệu khái quát hai chị em Kiều Kiều, gồm có 24 câu Cả hai đều xinh đẹp, vẻ đẹp duyên dáng, thanh cao, Ca ngợi tài sắc chị em Thúy Kiều và ngầm dự trong trắng hoàn hảo “ mười phân vẹn mười “ báo số phận hai người Nội Trong vẻ đẹp chung ấy có vẻ đẹp riêng của mỗi người Vị trí và đại ý đoạn trích dung Tươi trẻ,đầy sức sống, đoan trang, phúc hậu, quí phái Khắc họa rõ nét chân dung hai chị em Thúy Kiều, sử dụng nghệ thuật đòn bẩy. Vẻ đẹp khiến thiên nhiên phải thua, nhường. 2, Vẻ đẹp của Thúy Vân Tả ngoại hình mà bộc lộ tính cách, dự báo số phận. Dự báo cuộc đời bình lặng, suôn sẻ, hạnh phúc Nghệ thuật Đôi mắt trong như nước mùa thu, lông mày thanh tú như Ngôn ngữ gợi tả, sử dụng hình ảnh ước nét núi mùa xuân, vẻ đẹp làm say đắm lòng người lệ, tượng trưng, biện pháp ẩn dụ, so sánh, nhân hoá, dùng điển cố. Ý nghĩa Thông minh, tài hoa ( cầm – kỳ - thi – họa ), tâm văn bản hồn đa sầu đa cảm. 3, Vẻ đẹp của Thúy Kiều Vẻ đẹp kết hợp cả sắc – tài – tình => Dự báo số phận Ñoaïn trích “Chò em Thuyù Kieàu” thể hiện tài năng nghệ éo le, sóng gió, bất hạnh thuật tả người và cảm hứng nhân văn ngợi ca vẻ đẹp và tài năng con người của tác giả Nguyễn Du. 4, Nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em Kiều: Cuộc sống phong lưu, êm đềm, gia phong, nề nếp và hạnh phúc.
  18. 1. Đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” nằm trong phần nào của tác phẩm “Truyện Kiều”? Em được cô khen Phần thứ nhất: Gặp gỡ và đính ước GO HOME
  19. 3. Đọc những câu thơ miêu tả Thúy Vân Em được xóa 1 điểm xấu Vân xem trang trọng khác vời, Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang. Hoa cười ngọc thốt đoan trang, Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da. GO HOME
  20. 5. Nghệ thuật chính được tác giả sử dụng khi gợi tả bức chân dung nhân vật Thúy Vân? Em được 1 tràng pháo tay của cả lớp Ước lệ tượng trưng GO HOME