Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Tiết 47: Quần thể sinh vật

Nội dung text: Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Tiết 47: Quần thể sinh vật

1. I. ThÕ nµo lµ mét quÇn thÓ sinh vËt? Yªu cÇu häc sinh quan s¸t c¸c h×nh ¶nh sau:
2. Hoạt động nhóm ?Hãy nghiên cứu thông tin phần I (SGK) và quan sát các quần thể sinh vật trên tìm ra những dấu hiệu chung giữa các quần thể đó về: số lượng, thành phần loài, khu vực sống, thời gian sống và quan hệ sinh sản của các cá thể trong quần thể?
3. Dấu hiệu chung của một quần thể: + Cùng một loài. + Cùng sinh sống trong một không gian nhất định. + Vào một thời điểm nhất định. + Có khả năng sinh sản tạo thế hệ mới. Quần thể sinh vËt lµ g×? Quần thể sinh vËt lµ tập hîp nh÷ng c¸ thÓ cïng loµi, sinh sèng trong mét kho¶ng kh«ng gian nhÊt ®Þnh, ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Nh÷ng c¸ thÓ trong quÇn thÓ cã kh¶ n¨ng sinh s¶n t¹o thµnh nh÷ng thÕ hÖ míi.
4. Có phải là quần thể sinh vật không? Chậu cá chép vàng Lồng gà bán ở chợ Kh«ng ph¶i lµ quÇn thÓ sinh vËt v× ®Ó h×nh thµnh mét quÇn thÓ sinh vËt trong tù nhiªn, ngoµi c¸c dÊu hiÖu trªn th× quÇn thÓ Lưu ý: Với các loài sinh sản vô tính hay trinh sản thì không có ph¶i ®îc h×nh thµnh qua mét thêi gian lÞch sö l©u díi t¸c ®éng giao phối . cña chän läc tù nhiªn, quÇn thÓ ®ã tån t¹i, sinh trëng, ph¸t triÓn vµ thÝch nghi víi m«i trêng.
5. II.Những đặc trưng cơ bản của quần thể 1.Tỉ lệ giới tính Tỉ lệ giới tính là gì ? Là tỉ lệ giữa số lượng cá thể đực / cá thể cái •Tỉ lệ giới tính ở lứa tuổi trưởng thành ở các loài: - Người: 50 / 50 - Vịt, Ngỗng: 60 / 40 - Gà, Dê, Hươu, Nai: cá thể cái gấp 2 – 10 lần cá thể đực - Ong, Mối: cá thể đực gấp 2 – 10 lần so với cá thể cái TỉTrong lệ giới chăn Tỉtính lệ nuôi, giớithay tínhđiều đổi cónày phụ ý nghĩađược thuộc ứnggì ?vào dụng các như yếu thế tố nào? nào? -Tùy- Có theo ý nghĩa từng quan loài trọng,mà điều nó chỉnh cho thấy tỉ lệ tiềmđực/cái năng cho sinh phù sản hợp của quần thể
6. 2.Thành phần nhóm tuổi Trong quần thể sinh vật có những nhóm tuổi nào? - Nhóm tuổi trước sinh sản - Nhóm tuổi sinh sản - Nhóm tuổi sau sinh sản
7. C¸c d¹ng biÓu ®å h×nh th¸p tuæi A B C Nhãm tuæi tríc Nhãm tuæi sinh Nhãm tuæi sau sinh sinh s¶n s¶n s¶n A. D¹ng ph¸t triÓn B. D¹ng æn ®Þnh C. D¹ng gi¶m sót Vì sao dạng A gọi là dạng phát triển, dạng B là dạng ổn định,Có dạng mấy C giảmdạng sút? tháp tuổi?
8. A. Dạng phát triển B . Dạng ổn định C . Dạng giảm sút Nghiên cứu thành phần nhóm tuổi cho ta biết điều gì ? Nhằm mục đích gì ? - Bieát ñöôïc töông lai phaùt trieån cuûa quaàn theå. - Muïc ñích: coù keá hoaïch phaùt trieån quaàn theå hôïp lí hoaëc baûo toàn.
9. Mật độ quần thể là gì? Mật độ quần thể là số lượng hay khối lượng sinh vật có trong một đơn vị diện tích hay thể tích. Mậ t độ quần thể phụ thuộc vào những yếu tố nào? Mật độ quần thể phụ thuộc vào: - Chu kì sống của sinh vật - Nguồn thức ăn của quần thể - Yếu tố thời tiết: hạn hán, lụt lội, cháy rừng, dịch bệnh
10. III. Ảnh hưởng của môi trường tới quần thể sinh vật Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: 1. Khi thêi tiÕt Êm ¸p vµ ®é Èm kh«ng khÝ cao sè l- îng muçi nhiÒu hay Ýt ? - Tõ th¸ng 3 ®Õn th¸ng 6, thêi tiÕt nãng Èm nªn sè lîng muçi t¨ng. 2. Sè lîng Õch nh¸i t¨ng cao vµo mïa ma hay mïa kh« ? - Mïa ma là mïa sinh s¶n cña Õch nªn sè lîng Õch, nh¸i t¨ng cao. 3. Chim cu g¸y xuÊt hiÖn nhiÒu vµo thêi gian nµo trong n¨m? - Nh÷ng th¸ng cã lóa chÝn, sè lîng chim cu g¸y (¨n h¹t) xuÊt hiÖn nhiÒu.
11. TRÒ CHƠI Ô CHỮ CÓ 9 CHỮ CÁI CÓ 11 CHỮ CÁI CÓĐây 9 CHỮlà dạng CÁI CÓCÓKhi 57 trời CHỮCHỮ giá CÁICÁI rét CÓTrongtháp 6 CHỮtuổi trường màCÁI LàcácCÓĐặc một sinh 12 trưng dạngCHỮ vật này cùngCÁI hợpsốĐây lượng bất là lợimột cá về thápĐặc*loài Ôcho chữ trưngtuổiquần gồmbiết mà 7tụgiúp số hàng sốbên ta thểdạngthức trong tháp ăn, quầnchỗ tuổi lượngngang,nhau.đánhlượng, mỗi cáChúng giá hàng thểkhối tiềm có màở thể số cácbiến lượng sinh đổi trongngangmốinănglượng ẩnquan quần chứasinh cá hệ thểmột sản gì? chữtheovậtcá cái thể có tronghướng mốicủa từ chìa biếntrêncủa đổimột quần theo đơn thể vị 1 T Ỉ L Ệ G I Ớ I T Í N H khoá.quanquầntăng hệ thể lên này ít hướngdiện tích giảm hay thể * Từthay chìa khoáđổi chỉ 2 C Ạ N H T R A N H dần?được mởtích khi có ít nhất 4 từ hàng ngang 3 P H Á T T R I Ể N được mở. 4 Ổ N Đ Ị N H 5 M Ậ T Đ Ộ 6 G I Ả M S Ú T 7 Q U A N H Ệ H Ỗ T R Ợ TỪ CHÌA KHOÁ GỒM 7 Q U Ầ N T H Ể CHỮ CÁI