Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 10: Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 10: Bài thơ về tiểu đội xe không kính

1. BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH - Phạm Tiến Duật-
2. Những sáng tác chính
3. Ý nghĩa nhan đề “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” ✓ Nhan đề lạ, độc đáo. ✓ Làm nổi bật hình ảnh của toàn bài: xe không kính. ✓ Thể hiện cách nhìn, cách khai thác chất thơ của hiện thực, của tuổi trẻ hiên ngang, dũng cảm.
4. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 1 Hình ảnh những chiếc xe không kính “Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi” “Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước”
5. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 1 Hình ảnh những chiếc xe không kính Hình ảnh chiếc xe ✓ Không kính, không đèn Vì: Bom giật, bom rung ✓ Không có mui xe ✓ Thùng xe bị xước Nhưng: Xe vẫn chạy vì miền Nam
6. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 1 Hình ảnh những chiếc xe không kính Thể hiện sự khốc liệt của chiến tranh Ý nghĩa Làm nổi bật hình ảnh người lính lái xe kiên cường, quả cảm. Thể hiện hồn thơ nhạy cảm với nét ngang tàng, tinh nghịch, yêu thích cái lạ của Phạm Tiến Duật Thể hiện hồn thơ nhạy cảm với nét ngang tàng, tinh nghịch, yêu thích cái lạ của Phạm Tiến Duật
7. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 2 Hình ảnh chiến sĩ lái xe Ung dung buồng lái ta ngồi, Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim Thấy sao trời và đột ngột cánh chim Như sa như ùa vào buồng lái.
8. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 2 Hình ảnh chiến sĩ lái xe a. Tư thế Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim Thấy sao trời và đột ngột cánh chim Như sa như ùa vào buồng lái. - Cảm giác: gió, con đường, sao trời, cánh chim → Khó khăn, sự hòa nhập với thiên nhiên rộng lớn và thú vị - Cảm nhận: sa, ùa → mạnh, đột ngột → tốc độ lái xe của người chiến sĩ - Nghệ thuật: điệp, nhân hóa “gió xoa mắt đắng”, so sánh “như sa, như ùa”, liệt kê → Người lính trẻ trung, cá tính, tâm hồn yêu thiên nhiên.
9. 2 Tác phẩm Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Sáng tác năm 1969, kháng chiến chống Mĩ - Trích tập thơ “Vầng đang diễn ra ác liệt. HCST Xuất trăng quầng lửa” xứ Đề tài Thể thơ - Thể thơ: tự do Người lính và PTBĐ chiến tranh - PTBĐ: Biểu cảm kết hợp với tự sự và miêu tả
10. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 2 Hình ảnh chiến sĩ lái xe b. Tinh thần , thái độ * Cách khắc phục: - Điệp cấu trúc: ừ thì, chưa cần, không có → Xác nhận có khó khăn, thử thách nhưng đối diện với nó bằng tinh thần lạc quan, bất chấp gian khổ, không né tránh - Hành động: “phì phèo châm điếu thuốc, cười ha ha” → Sự tinh nghịch, sảng khoái, hóm hỉnh → Người lính trẻ trung, lạc quan, kiên cường, dũng cảm
11. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 2 Hình ảnh chiến sĩ lái xe c. Tình đồng chí, đồng đội * Sự hình thành tiểu đội xe không kính “Những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội” → Bom đạn chiến tranh đã làm nên sự gắn kết của tiểu đội. ➔ Sự gắn kết tự nhiên, tình cờ nhưng bền chặt, gắn bó với nhau trên chiến trận
12. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 2 Hình ảnh chiến sĩ lái xe c. Tình đồng chí, đồng đội * Biểu hiện của tình đồng đội “Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi → Cái bắt tay qua ô cửa vỡ “sự động viên, chia sẻ” → Gắn bó keo sơn, tình nghĩa → Lời hứa hẹn lập công, là niềm tin chiến thắng
13. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 2 Hình ảnh chiến sĩ lái xe c. Tình đồng chí, đồng đội * Biểu hiện của tình đồng đội - Bữa cơm gặp mặt hiếm hoi trên chặng đường chiến đấu → mang đậm không chí chiến tranh nhưng chan chứa yêu thương, như một gia đình - Nghệ thuật: + Từ láy “chông chênh” :hình ảnh thực gợi khó khăn, gian khổ + Điệp từ “lại đi” : nhịp hành khúc → tiến lên vinh quang, chiến thắng + Ẩn đụ “trời thêm xanh” : niềm hi vọng, hòa bình ➔ Họ coi nhau như anh em trong một gia đình, san sẻ, động viên, lạc quan, tin tưởng vào ngày mai tươi sáng.
14. Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước, Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước: Chỉ cần trong xe có một trái tim.
15. II TÌM HIỂU CHI TIẾT 2 Hình ảnh chiến sĩ lái xe d. Ý chí chiến đấu CHỈ CẦN TRONG XE CÓ MỘT TRÁI TIM → Hình ảnh hoán dụ: + Người lính trong xe dũng cảm, kiên cường + Sức mạnh ý chí, lòng quyết tâm, niềm tin vào tương lai ➔ Tôn lên lí tưởng cao đẹp và thể hiện tấm lòng yêu nước mãnh liệt của người lính lái xe, tạo ra cái kết bất ngờ, thú vị.
16. Con đường Trường Sơn trong chiến tranh Con đường Trường Sơn ngày nay Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn
17. III TỔNG KẾT Nội dung Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật đã khắc hoạ một hình ảnh độc đáo: những chiếc xe không kính. Qua đó, tác giả khắc hoạ nổi bật hình ảnh những người lính lái xe ở Trường Sơn trong thời chống Mỹ, với tư thế hiên ngang, tinh thần lạc quan, dũng cảm, bất chấp khó khăn nguy hiểm và ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam.
18. So sánh bài thơ “Đồng chí” và “BTVTĐXKK” Điểm giống nhau - Cùng phải chịu những khó khăn, gian khổ trên chiến trường - Có ý chí, nghị lực, niềm tin và tinh thần đồng đội keo sơn, gắn bó
19. TRÒ CHƠI HỘP QUÀ BÍ MẬT Gift box secret game
20. Bài thơ có sự kết hợp giữa các PTBĐ nào? Biểu cảm+ tự sự+ miêu tả Em được 1 điểm 8
21. Hình ảnh người lái xe hiện lên với những vẻ đẹp nào? Tư thế ung ung, tinh thần quyết tâm, tình đồng đội gắn bó và ý chí chiến đấu Em được cả lớp vỗ tay
22. Em hiểu như thế nào về câu thơ “Chỉ cần trong xe có một trái tim” Đó là hình ảnh hoán dụ: chỉ những người lính lái xe với một trái tim chan chứa tình yêu với tổ quốc và niềm tin vào ngày mai chiến thắng E nhận được 1 điểm 8