Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

1. Kiểm tra bài cũ - Thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)? - Trong các đề bài sau, đề bài nào là nghị luận về tác phẩm truyện( hoặc đoạn trích)? A. Suy nghĩ về đạo lý của dân tộc: “ Uống nước nhớ nguồn”. B. Đất nước ta có nhiều tấm gương vượt khó học giỏi. Em hãy trình bày một số tấm gương đó và nêu suy nghĩ của mình. CC Phân tích truyện ngắn “ Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng. D. Cảm nhận của em về tình bà cháu trong bài thơ “ Bếp lửa” của Bằng Việt.
2. 2. Nhận xét Đề Vấn đề nghị luận Yêu cầu nghị luận 1 Nghị luận về toàn bộ tác phẩm Có mệnh đề (giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật). 2 Nghị luận một giá trị nội dung Có mệnh đề của truyện (giá trị nhân đạo). 3 Nghị luận một nhân vật trong Có mệnh đề truyện. 4 Nghị luận về cốt truyện Có mệnh đề 5 Nghị luận một chi tiết nghệ thuật Không có mệnh đề 6 Nghị luận về chủ đề của truyện. Không có mệnh đề
3. Các từ “suy nghĩ “ và “phân tích” cho ta biết giữa các đề bài có sự giống nhau và khác nhau như thế nào?
4. II. Các bước làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện( hoặc đoạn trích) Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của nhà văn Kim Lân.
5. b. Tìm ý - Phẩm chất nổi bật: Tình yêu làng hòa quyện gắn bó với lòng yêu nước. + Trước khi nghe tin dữ về làng + Khi nghe tin làng theo giặc. + Khi nghe tin cải chính. - Các chi tiết nghệ thuật: + Chọn tình huống tin đồn thất thiệt + Các chi tiết miêu tả nội tâm nhân vật. + Các hình thức ngôn ngữ (đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm) + Ngôi kể thứ 3
6. Bài tập vận dụng * Chú ý : • Em hãy viết một đoạn - Cách trình bày nội dung trong văn nghị luận trình một đoạn văn: diễn dịch, qui bày luận điểm sao cho nạp , tổng- phân- hợp. - Phương pháp lập luận chứng có sự liên kết với đoạn minh, phân tích, giải thích trên: - Các dẫn chứng chính xác và Ông Hai vô cùng sung tiêu biểu. sướng khi nghe tin cải - Lý lẽ phải xuất phát từ tính chính. cách số phận nhân vật. - Các đoạn phải có sự liên kết. - Chú ý dùng dấu câu: dấu hai chấm,dấu ngoặc kép
7. III. Luyện tập 1. Bài tập 1: Cho biết điểm giống và khác nhau giữa các đề bài sau Đề 1: Suy nghĩ của em về “ Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ. Đề 2: Giá trị nhân đạo là giá trị lớn nhất trong “ Chuyện người con gái Nam Xương” của nguyễn Dữ. Hãy phân tích để làm rõ. Đề 3: Suy nghĩ về nhân vật Vũ Nương trong “ Chuyện người con gái Nam Xương” của nguyễn Dữ. Đề 4: Khi phân tích “ Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ, có ý kiến cho rằng: ‘ Chi tiết cái bóng có ý nghĩa quan trọng trong việc mở, thắt nút câu chuyện.” hãy cho biết ý kiến của em về chi tiết đó. • Trả lời: - Giống nhau: + Đều là nghị luận văn học. + Đối tượng là tác phẩm tự sự: Chuyện người con gái Nam Xương - Khác nhau: + Đề 1: Nghị luận về toàn bộ tác phẩm. + Đề 2: Nghị luận về một giá trị của tác phẩm. + Đề 3: Nghị luận về nhân vật. + Đề 4: Nghị luận về một chi tiết nghệ thuật.