Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản "Mùa xuân nho nhỏ"

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản "Mùa xuân nho nhỏ"

1. TiÕt 107 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - I. §äc - t×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ : - Tªn : Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), lµ ngưêi con xø HuÕ. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam. - Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m.
2. b.Đọc – giải nghĩa từ khó Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - Mäc gi÷a dßng s«ng xanh Ta lµm con chim hãt Mét b«ng hoa tÝm biÕc Ta lµm mét cµnh hoa Ơi con chim chiÒn chiÖn. Ta nhËp vµo hoµ ca Hãt chi mµ vang trêi Mét nèt trÇm xao xuyÕn. Tõng giät long lanh r¬i T«i ®ưa tay t«i høng. Mét mïa xu©n nho nhá Mïa xu©n ngưêi cÇm sóng LÆng lÏ d©ng cho ®êi Léc gi¾t ®Çy trªn lưng Dï lµ tuæi hai mư¬i Mïa xu©n ngưêi ra ®ång Dï lµ khi tãc b¹c. Léc tr¶i dµi nư¬ng m¹ TÊt c¶ như hèi h¶ TÊt c¶ như x«n xao Mïa xu©n - ta xin h¸t C©u Nam ai, Nam b×nh §Êt nưíc bèn ngµn n¨m Nưíc non ngµn dÆm m×nh VÊt v¶ vµ gian lao Nưíc non ngµn dÆm t×nh §Êt nưíc như v× sao NhÞp ph¸ch tiÒn ®Êt HuÕ. Cø ®i lªn phÝa trưíc.
3. Cảm nghĩ về mùa xuân Khổ thơ đầu của thiên nhiên đất trời Cảm nghĩ về mùa xuân của đất nước, con người Khổ 2 và 3 Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ Khổ 4 và 5 Lời ngợi ca quê Khổ thơ cuối hương đất nước
4. II. Tìm hiểu chi tiết : 1. Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân thiên nhiên
5. Mäc gi÷a dßng s«ng xanh Mét b«ng hoa tÝm biÕc ¬i con chim chiÒn chiÖn Hãt chi mµ vang trêi Tõng giät long lanh r¬i T«i ®ưa tay t«i høng. - Nghệ thuật đảo ngữ : + động từ “Mọc ” lên đầu câu tô đậm sức sống mạnh mẽ đến bất ngờ của bông hoa trên dòng sông xanh. + Gợi liên tưởng một bông hoa đang từ từ vươn lên trên mặt nước tràn đầy sức xuân và sắc xuân. H×nh ¶nh : dßng s«ng, b«ng hoa Bøc tranh Màu s¾c : xanh, tÝm xu©n ¢m thanh : tiÕng chim chiÒn chiÖn
6. ¬i con chim chiÒn chiÖn Hãt chi mµ vang trêi Tõng giät long lanh r¬i T«i ®a tay t«i hønghøng. : Giät ©m thanh cña tiÕng chim. => NghÖ thuËt ẩn dụ chuyÓn ®æi c¶m gi¸c: - Điệp từ “Tôi” + động từ “hứng” cho thấy thái độ trân trọng vẻ đẹp thiên nhiên, gợi sự chủ động chiếm lĩnh và giao hòa với mùa xuân Nhµ th¬ kh«ng chØ nghe thÊy ©m thanh mµ cßn cã c¶m gi¸c nh nhìn thÊy ©m thanh Êy kÕt thµnh giät vµ ®Æc biÖt cßn tiÕp xóc “høng” ®ưîc. => T©m tr¹ng say sưa, ng©y ngÊt, n©ng niu, tr©n träng cña t¸c gi¶ trưíc c¶nh ®Êt trêi vµo xu©n.
7. Ngưêi cÇm sóng Ngưêi ra ®ång Hai líp ngưêi gian nan vÊt v¶ tiªu biÓu cho hai nhiÖm vô b¶o vÖ vµ x©y dùng ®Êt nưíc.
8. - Điệp từ: Tất cả Từ láy: Hối hả Từ láy : Xôn Xao ➔ Làm cho nhịp thơ nhanh, gấp. Gợi sự sôi động, hối hả, khẩn trương trong nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ đất nước.
9. - Hình ¶nh so s¸nh, nh©n ho¸ ®éc ®¸o, giµu ý nghÜa: sự trường tồn vĩnh cửu của thiên nhiên được so sánh với tầm vóc của dân tộc VN - Søc sèng bÒn bØ, m·nh liÖt của đất nước và mùa xuân - Sự thương cảm, sự trân trọng và niÒm tù hµo, tin tưëng cña t¸c gi¶ vµo ®Êt nưíc.
10. - Điệp từ “Ta” bộc lộ trực tiếp tâm niệm của thi nhân Ta: Tôi: - Lµ sè Ýt - Lµ sè Ýt + sè nhiÒu - C¸i riªng - C¸i riªng +c¸i chung - T¸c gi¶ - T¸c gi¶ + mäi ngưêi
11. con chim hãt Ta mét cµnh hoa lµm mét nèt trÇm xao xuyÕn mét mïa xu©n nho nhá => ¦íc nguyÖn khiªm nhưêng mµ tha thiÕt ®ưîc cèng hiÕn mét phÇn nhá bÐ ®Ó gãp phÇn lµm ®Ñp cho ®êi.
12. Mùa xuân - ta xin hát Câu Nam ai , Nam bình Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dặm tình Nhịp phách tiền đất Huế.
13. Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu dßng nªu nhËn xÐt ®óng nhÊt vÒ h×nh ¶nh th¬ trong bµi? A H×nh ¶nh th¬ gi¶n dÞ, gîi c¶m giµu søc biÓu trưng. B. H×nh ¶nh th¬ bÊt ngê, thó vÞ. C. H×nh ¶nh th¬ giµu chÊt triÕt lÝ.
14. III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt: - ThÓ th¬ n¨m ch÷, nhÞp th¬ linh ho¹t. - H×nh ¶nh gi¶n dÞ, giµu ý nghÜa biÓu trưng. - Giäng th¬ trÇm l¾ng thiÕt tha. 2. Néi dung: Bµi th¬ lµ tiÕng lßng tha thiÕt thÓ hiÖn t×nh c¶m yªu mÕn, g¾n bã víi ®Êt nưíc, cuéc ®êi, lµ ưíc nguyÖn ch©n thµnh ®ưîc cèng hiÕn cho ®Êt nưíc vµ gãp mét mïa xu©n nho nhá cña m×nh vµo mïa xu©n lín cña d©n téc.
15. Bµi 2:Em h·y ph©n tÝch c¸i hay vµ ®Æc s¾c cña nhan ®Ò bµi th¬ ? Nhan ®Ò bµi th¬: -Mïa xu©n nho nhá lµ mét nhan ®Ò l¹, thËt hån nhiªn vµ còng thËt th©n thư¬ng. -Danh tõ “mïa xu©n” – mét ph¹m trï thêi gian kh«ng ai cã thÓ c¶m nhËn nã như thÕ nµo, ®ưîc t¸c gi¶ khÐo lÐo kÕt hîp víi mét tÝnh tõ “nho nhá” t¹o nªn mét nhan ®Ò “Mïa xu©n nho nhá” gän gµng, xinh x¾n. -Qua ®ã t¸c gi¶ nãi lªn kh¸t väng ®îc gãp phÇn nhá bÐ (nho nhá) sù nhiÖt t×nh, søc lùc, c¸i tèt (mïa xu©n) cña m×nh ®Ó hoµ vµo mïa xu©n lín cña thiªn nhiªn ®Êt nưíc lµm cho cuéc ®êi ngµy cµng thªm tư¬i ®Ñp h¬n.