Đề khảo sát giữa học kì I môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2024-2025 - Trường THCS Giao Thanh (Kèm đáp án)

I. PHẦN ĐỌC-HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

Than nỗi oan

“Đuôi con mắt châu sa thấm giấy
Đầu ngón tay máu chảy pha son
Người đau phong cảnh cũng buồn
Thông gầy như trúc, cúc mòn như mai

Mối tâm sự rối mười phần thảm
Gánh gia tình nặng tám năm dư
Khi ngày mong bức xá thư
Khi đêm than bóng, khi trưa hỏi lòng

Hương thề nguyện khói nồng trước gió

Tờ tố oan mở ngỏ giữa trời
Tờ oan kể hết bao lời
Hương thề sao chửa thấu nơi cửu trùng.”

(Trích Tự tình khúc, Cao Bá Nhạ, Việt Nam thi văn hợp tuyển, NXB Bộ Giáo Dục năm 1951 Tr.158)

*Chú thích:

Cao Bá Nhạ (chưa rõ năm sinh, năm mất) là cháu ruột của Cao Bá Quát. Năm 1855, Cao Bá Quát tham gia khởi nghĩa Mĩ Lương, chống lại triều đình nhà Nguyễn, bị triều đình kết án tru di tam tộc. Trong bối cảnh ấy, Cao Bá Nhạ đã phải tha hương cầu thực, trốn chui lủi khắp mọi vùng miền, nhưng đến năm 1862, ông bị tố giác, bị bắt vào ngục, đi đày và sau đó mất.

Tự tình khúc là tác phẩm ngâm khúc, gồm 608 câu thơ song thất lục bát. Tác phẩm được viết khi ông đang bị lưu đày, sống trong cảnh tù tội. Đoạn trích “Than nỗi oan” thuộc phần giữa của tác phẩm.

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. (0,5 điểm) Văn bản trên được viết theo thể thơ nào? Hãy nêu một dấu hiệu giúp em nhận biết thể thơ đó?

Câu 2. (0,5 điểm) Xác định nhân vật trữ tình trong văn bản.