Đề thi HSG vòng trường môn Lịch sử 7 - Trường THCS Lê Quý Đôn (Có đáp án)
Câu 1: (2,5 điểm) Phân tích nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Bạch Đằng năm 938 ?
Trả lời:
- Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 do sức mạnh đoàn kết một lòng chiến đấu chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta.
- Do tài mưu lược cùa Ngô Quyền - lãnh đạo và chỉ huy trận đánh ở sông Bạch Đằng, đâp tan âm mưu xâm lược của quân Nam Hán.
- Ý chí quyết tâm bảo vệ thành quả đấu tranh của nhân dân ta giai đoạn trước.
- Xác lập vững chắc nền độc lập tự chủ cho nước ta. Kết thúc hơn 1 nghìn năm Bắc thuộc dưới ách đô hộ của phong kiến Trung Quốc, mở ra thời kì mới thời kì độc lập tự chủ lâu dài của dân tộc ta.
- Đánh dấu sự trưởng thành của dân tộc và kết thúc hoàn toàn sự đấu tranh giành lại độc lập hàng thế kỉ.
Câu 2: (5 điểm) Trình bày những thành tựu văn hóa Trung Quốc thời phong kiến? Ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc đến Việt Nam ?
Trả lời
- Tư tưởng: Nho giáo thành hệ tư tưởng và đạo đức của giai cấp phong kiến.
-Văn học: Xuất hiện nhiều nhà thơ nổi tiếng như Lý Bạch, Đổ Phủ,…. Đến nhà Minh xuất hiện những tiểu thuyết có giá trị: Tam quốc diễn nghĩa, Tây du kí…
- Sử học có các bộ sử kí của (Tư Mã Thiên), Hán thư, Đường thư, Minh sử…
- Nghệ thuật, kiến trúc : Với nhiều công trình độc đáo như cố cung, những bức tượng phật sinh động…
- Ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc đến Việt Nam:
+ Tiếp thu có chọn lọc những giá trị văn hóa đặc sắc của người Trung Quốc.
+ Ảnh hưởng trên các lĩnh vực: tư tưởng, chữ viết, văn học, một số phong tục tập quán.
File đính kèm:
de_thi_hsg_vong_truong_mon_lich_su_7_truong_thcs_le_quy_don.doc
Nội dung text: Đề thi HSG vòng trường môn Lịch sử 7 - Trường THCS Lê Quý Đôn (Có đáp án)
- - Bảo đảm hòa bình dài lâu. (0,5đ) - Để thể hiện tính cách nhân đạo của dân tộc ta. (0,5đ) Câu 4: (6 điểm) Nước Đại Việt thời Lý được xây dựng và phát triển như thế nào ? Vì sao vua Lý Thái Tổ cho dời đô từ Hoa Lư ra Thăng Long ? Ý nghĩa của việc làm đó? a. Xây dựng và phát triển nhà nước * Về tổ chức nhà nước + Năm 1010 Lý Công Uẩn dời đô về Đại La đổi tên là Thăng Long + Năm 1054 nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt + Chính quyền Trung ương: đứng đầu là vua, dưới có quan đại thần và quan ở hai bên văn, võ + Chính quyền ở địa phương: cả nước chia thành 24 lộ, dưới lộ là phủ, dưới phủ là huyện, dưới huyện là hương xã. * Luật phát + Năm 1042 nhà Lý ban hành bộ luật hình thư. + Bao gồm những quy định chặt chẽ bảo vệ nhà vua và cung điện, xem trọng việc bảo vệ của công và tài sản của nhân dân, nghiêm cấm giết trâu bò, bảo vệ sản xuất nông nghiệp. Người bị phạm tội bị xử phạt nghiêm khắc. * Quân đội + Quân đội nhà Lý bao gồm quân bộ, quân thuỷ + Vũ khí có giáo , mác, máy bắn đá + Trong quân còn chia thành 2 loại: Cấm quân và quân địa phương * Việc tuyển chọn quan lại: ban đầu chọn chủ yếu con em gia đình quý tộc, quan lại, sau chọn cả người thi cử đỗ đạt. * Một số việc làm quan tâm đến đời sống nhân dân: Dựng lầu chuông, làm lễ cày tịch điền, b. vì sao Trong chiếu dời đô nêu rõ: “ Thành Đại La đô cũ của cao vương(Cao Biền), ở giữa khu vực trời đất, được thế rồng cuộn hổ ngồi vùng này mặt đất rộng mà bằng phẳng thế đất cao mà sáng sủa, dân cư không khổ vì ngập lụt, muôn vật thịnh đạt. c. Ý nghĩa: - Thể hiện sự sáng suốt của một vị vua đầu tiên của triều lý. - Tạo điều kiện cho kinh thành Thăng Long dần dần trở thành đô thị phồn thịnh, là bộ mặt của đất nước. 2
- b. Sù chuÈn bÞ cña nhµ TrÇn trong cuéc kh¸ng chiÕn lÇn 2: - Tæ chøc Héi nghÞ Vư¬ng hÇu, quan l¹i ë bÕn B×nh Than bµn kÕ ®¸nh giÆc ( 0,5®) - Cö TrÇn Quèc TuÊn lµm tæng chØ huy. ( 0,5® - Më héi nghÞ Diªn Hång ®Ó bµn c¸ch ®¸nh vµ thèng nhÊt ý chÝ ®¸nh giÆc ( 0,5®) - Tæ chøc tËp trËn vµ duyÖt binh, ph©n chia qu©n ®éi ®ãng gi÷ nh÷ng n¬i hiÓm yÕu (0,5®) Câu 8: (2 điểm) Nhà Trần giành được thắng lợi trong ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên? Trả lời: *Nguyên nhân thắng lợi: - Trong cuộc kháng chiến tất cả các tầng lớp nhân dân đều tham gia đánh giặc. (0,5đ) -Trong cả ba lần kháng chiến, nhà Trần chuẩn bị chu đáo về mọi mặt. Quan tâm,chăm lo sức dân nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho nhân dân (0,5đ) -Những đóng góp to lớn của Trần Quốc Tuấn là người yêu nước căm thù giặc, nhà quân sự tài ba (0,5đ) - Tinh thần hi sinh, quyết chiến quyết thắng của toàn dân mà nòng cốt là quân đội. nhà Trần.(0,5đ) - Có đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của vương triếu Trần, đặc biệt là vua Trần Nhân Tông và các danh tướng khác. (0,5đ) -Cách đánh giặc đúng đắn: thấy được chỗ mạnh chỗ yếu của kẻ thù (0,5đ) *Ý nghĩa lịch sử: -Đã đập tan tham vọng và ý chí xâm lược Đại Việt của đế chế Nguyên, báo vệ được độc lập toàn vẹn lãnh thổ à chủ quyền quốc gia của dân tộc, đánh bại một kẻ thù hùng mạnh và tàn bạo nhất thế giới lúc bấy giờ. -Khẳng định sức mạnh Việt Nam, nâng cao lòng tự hào, tự cường chính đáng cho dân tộc ta, củng cố niềm tin cho nhân dân. -Góp phần xây đắp nên truyền thống quân sự Việt Nam một nước nhỏ nhưng luôn phải đương đầu với những kẻ thù mạnh hơn -Đã để lại bài học quý báu đó là củng cố khối đoàn kết toàn dân trong xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc -Góp phần ngăn chặn những cuộc xâm lược của quân Nguyên đối với Nhật Bản và các nước phương Nam 4
- Trả lời: Lãnh địa phong kiến Thành thị trung đại Cư dân Lãnh chúa, nông nô Thợ thủ công, thương nhân Kinh tế Nông nghiệp, đóng kín, tự Kinh tế hàng hóa, buôn bán cung tự cấp. Câu 15 (2,0điểm) : Đinh Bộ Lĩnh đã áp dụng những biện pháp gì để xây dựng đất nước? Trả lời: - Đinh Bộ Lĩnh phong vương cho các con, cử các tướng lĩnh thân cận như Đinh Điền , Nguyễn Bặc, Phạm Hạc, Lê Hoàn nắm giữ các chức vụ chủ chốt (1,0điểm). - Ông cho xây dựng cung điện ,đúc tiền để tiêu dùng trong nước (0,5điểm). - Đối với những kẻ phạm tội, thì dùng những hình phạt khắt nghiệt như ném vào vạc dầu sôi, hay vứt vào chuồng hổ (0,5 điểm) C©u 16. (4®iÓm) Tr×nh bµy tãm t¾t diÔn biÕn- kÕt qu¶ cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø 3 chèng qu©n Nguyªn? Tãm t¾t diÔn biÕn- kÕt qu¶ cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø 3 chèng qu©n Nguyªn Trả lời: - Th¸ng 12/1287, qu©n Nguyªn å ¹t tÊn c«ng vµo §¹i ViÖt. §Çu n¨m 1288, Tho¸t Hoan chän V¹n KiÕp ®Ó x©y dùng c¨n cø.(0,5®) - TrÇn Kh¸nh d cho qu©n mai phôc ë V©n §ån ®¸nh ®oµn thuyÒn l¬ng cña Trư¬ng V¨n Hæ vµ nhanh chãng th¾ng lîi.(0,5®) - Th¸ng 1/ 1288, Tho¸t Hoan chiÕm ®ãng Th¨ng Long. (0,5®) - Nhµ TrÇn tiÕp tôc thùc hiÖn kÕ ho¹ch “Vưên kh«ng nhµ trèng”, lµm cho giÆc gÆp nhiÒu khã kh¨n, ®µnh rót qu©n vÒ V¹n KiÕp ®Ó quay vÒ nưíc. (0,5®) - Nhµ TrÇn quyÕt ®Þnh chän s«ng B¹ch §»ng lµm n¬i quyÕt chiÕn.(0,5®) Th¸ng 4/1288, ®oµn thuyÒn cña ¤ M· Nhi rót vÒ theo s«ng B¹ch §»ng. (0,5®) - Ta nhö ®Þch vµo s©u vµ trong trËn ®Þa khi níc d©ng cao, khi níc rót thuyÒn ®Þch va vµo cäc vµ bÞ ta ®¸nh tõ 2 bê. (0,5®) - KÕt qu¶: NhiÒu tªn giÆc bÞ giÕt, ¤ M· Nhi bÞ b¾t sèng, Tho¸t Hoan bÞ tËp kÝch trªn ®êng ch¹y vÒ níc. => Ta th¾ng lîi hoµn toµn. (0,5®) Câu 2: ( 4 điểm) Nguyên nhân ra đời và hoạt động của thành thị trung đại ở Tây Âu ? Tại sao nói “Thành thị là bông hoa rực rỡ nhất thời trung đại”? Trả lời - Nguyên nhân: + Cuối thế kỉ XI SX phát triển hàng hoá thừa được đưa đi bán, thị trấn ra đời, thành thị trung đại xuất hiện. + Từ đây hình thành thị trấn, rồi phát triển thành thành phố gọi là thành thị. - Hoạt động của thành thị: Cư dân chủ yếu của thành thị là (Thợ thủ công và thương nhân) - Thành thị là bông hoa rực rỡ nhất thời trung đại + Phá vở kinh tế tự cấp tự túc, thúc đẩy quá trình sản xuất và thị trường, tạo điều kiện thống nhất quốc gia. 6
- sử của chiến thắng bạch đằng năm 938? Số câu Số câu:1/2 Số câu: 1/2 Số câu:1 Số Số câu: 2 Số điểm Số điểm:4 Số điểm: 2 Sốđiểm:5 câu 11điểm=55% Tỉ lệ % 20% 10% 25% Số điểm 2. Lịch sử - Trình bày Nguyên nhân ra những thành đời của thành thị thế giới tựu văn hóa trung đại ở Tây trung đại. Trung Quốc Âu? thời phong - Hoạt động của kiến? thành thị trung đại? Tại sao nói “Thành thị là bông hoa rực rỡ nhất thời trung đại”? - Ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc đến Việt Nam? Số câu Số câu:1/2 Số câu:1+1/2 Số câu: Số Số câu:2 Số điểm Số điểm:4 Số điểm:4+1 Số điểm: câu 9điểm=45% Tỉ lệ % 20% 25% Số điểm Tổng sốcâu Sốcâu:1/2+1/2 Sốcâu1/2+1+1/2 Số câu: 1 Số câu: 4 Tổngsốđiểm Số điểm: 8 Số điểm: 7 Số điểm:5 Số điểm:20 Tỉ lệ % 40% 35% 25% 100% 8
- thành thị. - Hoạt động của thành thị: Cư dân chủ yếu của thành thị là (Thợ thủ 1 công và thương nhân) - Thành thị là bông hoa rực rỡ nhất thời trung đại + Phá vở kinh tế tự cấp tự túc, thúc đẩy quá trình sản xuất và thị 0,25 trường, tạo điều kiện thống nhất quốc gia. + Thành thị xuất hiện trở thành môi trường thuận lợi để phát triển văn hóa, đây là những trung tâm văn hóa khoa học của cả châu Âu 0,25 lúc bấy giờ. Như vậy thành thị trung đại xuất hiện đã làm cho kinh tế chính trị văn hóa Tây Âu có những chuyển biến rõ rệt, nó phá vỡ dần các 0,5 lãnh địa phong kiến, đưa Tây Âu vào giai đoạn phát triển mới. - Tư tưởng: Nho giáo thành hệ tư tưởng và đạo đức của giai cấp 1 phong kiến. -Văn học: Xuất hiện nhiều nhà thơ nổi tiếng như Lý Bạch, Đổ Phủ, . Đến nhà Minh xuất hiện những tiểu thuyết có giá trị: Tam quốc diễn 1 nghĩa, Tây du kí - Sử học có các bộ sử kí của (Tư Mã Thiên), Hán thư, Đường thư, 1 Minh sử 3 - Nghệ thuật, kiến trúc : Với nhiều công trình độc đáo như cố cung, 1 những bức tượng phật sinh động - Ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc đến Việt Nam: + Tiếp thu có chọn lọc những giá trị văn hóa đặc sắc của người 0,5 Trung Quốc. + Ảnh hưởng trên các lĩnh vực: tư tưởng, chữ viết, văn học, một số 0,5 phong tục tập quán. a. Xây dựng và phát triển nhà nước * Về tổ chức nhà nước + Năm 1010 Lý Công Uẩn dời đô về Đại La đổi tên là Thăng Long 0,5 + Năm 1054 nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt 0,5 + Chính quyền Trung ương: đứng đầu là vua, dưới có quan đại thần và 0,5 quan ở hai bên văn, võ + Chính quyền ở địa phương: cả nước chia thành 24 lộ, dưới lộ là phủ, 0,5 dưới phủ là huyện, dưới huyện là hương xã. * Luật phát + Năm 1042 nhà Lý ban hành bộ luật hình thư. 0,25 + Bao gồm những quy định chặt chẽ bảo vệ nhà vua và cung điện, xem 0,5 4 trọng việc bảo vệ của công và tài sản của nhân dân, nghiêm cấm giết trâu bò, bảo vệ sản xuất nông nghiệp. Người bị phạm tội bị xử phạt nghiêm khắc. * Quân đội + Quân đội nhà Lý bao gồm quân bộ, quân thuỷ 0,25 + Vũ khí có giáo , mác, máy bắn đá 0,25 + Trong quân còn chia thành 2 loại: Cấm quân và quân địa phương 0,25 * Việc tuyển chọn quan lại: ban đầu chọn chủ yếu con em gia đình quý 0,25 tộc, quan lại, sau chọn cả người thi cử đỗ đạt. * Một số việc làm quan tâm đến đời sống nhân dân: Dựng lầu chuông, 0,25 làm lễ cày tịch điền, 10