Tài liệu Module THCS - Module 12: Khắc phục trạng thái tâm lí căng thẳng trong học tập của học sinh Trung học Cơ sở

Nội dung text: Tài liệu Module THCS - Module 12: Khắc phục trạng thái tâm lí căng thẳng trong học tập của học sinh Trung học Cơ sở

1. - Căng thẳng trong học tập: Là phản ứng tâm sinh lý của học sinh trước kích thích của môi trường học tập: gia đình, nhà trường đang đe dọa sự cân bằng của cơ thể. Đó là những biến đổi tâm lí khi các em giải quyết những vấn đề trong học tập; là những biến đổi trong quá trình nhận thức của học sinh. Nếu những vấn đề, những mâu thuẫn trong nhận thức của học sinh không được giải quyết, sẽ dẫn đến mất cân bằng tâm sinh lí của học sinh. Stress trong học tập của học sinh THCS nảy sinh. 3. Biểu hiện của căng thẳng: - Về mặt sinh lý: Mất ngủ, đau đầu, mệt mỏi, căng cơ ở cổ, lưng và quai hàm, tim đập mạnh, thở nhanh, lo âu, bất ổn, đi tiểu thường xuyên, họng khô, giảm ngon miệng - Về mặt hành vi: Cáu kỉnh, mắc nhiều lỗi hơn thường lệ, thể hiện sự thiếu kiên nhẫn, không giữ được bình tĩnh, sẵn sàng đôi co cãi nhau với bạn, bi quan, chán nản, tự ti, né tránh mọi người, nóng tính 4. Nguyên nhân dẫn đến stress trong học tập: - Thống kê trong một công trình nghiên cứu cho thấy, 86.63% do bố mẹ đặt ra yêu cầu kết quả học tập khi năm học bắt đầu. Trong số đó, 11.18% xuất sắc, 46.82% giỏi, 39.11% khá và chỉ 2.89% bố mẹ đưa ra ở mức trung bình. - Bên cạnh đó 45.06% cho rằng chương trình học ở mức độ nặng, khó và quá khó, có 33.05% cho rằng căng thẳng trong học tập. - Ngoài ra, về việc học tập ở trường, 28.47% lo lắng về chuyện học tập ở trường, 4.92% sợ bị điểm kém, 32.71% sợ thầy cô mắng, trách phạt, 20.34% cho biết mệt mỏi, căng thẳng, 15.08% không tập trung được vào việc học; nhiều học sinh cảm thấy mệt mỏi và căng với thời gian học tập. Nguyên nhân gây ra các trạng thái tâm lý căng thẳng trong học tập của học sinh THCS: Có 4 nhóm nguyên chính gây ra các trạng thái tâm lý căng thẳng trong học tập của học sinh THCS, tập trung vào các nhóm nguyên nhân là: nhóm nguyên nhân liên quan đến bản thân học sinh, đến học tập, đến gia đình và đến các mối quan hệ xã hội (thầy cô, bạn bè). Cụ thể như sau: - Mất năng lực học tập hoặc có những trải nghiệm thất bại trong học tập (những học sinh này đã có lần bị điểm kém nên bị thầy cô cha mẹ trách mắng, bạn bè chê cười). • Lo lắng về việc học tập ở trường (sợ bị kiểm tra bài tập về nhà, sợ bị gọi lên trước lớp để trình bày bài, ý kiến ) • Việc học ở trường quá khó: khối lượng kiến thức cần phải học, phải nhớ nhiều. • Học sinh phải học tập với cường độ cao, nhưng không có thời gian nghỉ ngơi, thư giãn. • Các em gặp khó khăn trong mối quan hệ với bạn bè và giáo viên (có mâu thuẫn với giáo viên hay với bạn bè). Cha mẹ quá kì vọng vào thành tích học tập của con cái. • Bản thân các em cũng kỳ vọng quá mức vào kết quả mà mình phải đạt được, không cho phép mình thua kém bạn bè - Phương pháp chăm sóc, giáo dục con chưa phù hợp: Yêu cầu con học quá nhiều (học bồi dưỡng, học thêm, học hè ); cha mẹ không hiểu và không đáp ứng đúng, đủ những nhu cầu của con, không biết cách chia sẻ với những cảm xúc của con - Sự thay đổi trong gia đình (cha mẹ bất hòa, ly hôn, đau ốm, cái chết của một thành viên gia đình, chuyển nhà ).
2. • Hỗ trợ nhà trường trong việc hoạch định các chiến lược giáo dục toàn diện cho học sinh, cách thức phối hợp với phụ huynh trong việc giáo dục, cách thức tổ chức các hoạt động nhằm phát triển và ngăn ngừa các hành vi nguy cơ trong trường học của học sinh. • Phối hợp với các tổ chức liên quan trong việc hỗ trợ và can thiệp trong trường hợp học sinh có những vấn đề liên quan đến những hoạt động bên ngoài như các vấn đề pháp luật, các vấn đề về bệnh tâm lý Lưu giữ hồ sơ những học sinh có những vấn đề về tâm lý để có thể sử dụng trong những trường hợp cần thiết sau này. 2Vơí học sinh: Quản lí được căng thẳng của bản thân: Việc đầu tiên là học sinh phải biết nhận ra các dấu hiệu của stress: những bất thường về thể chất, thần kinh và các mối quan hệ xã hội. Ứng phó với stress là khả năng giữ thăng bằng khi xảy ra những tình huống những sự việc đòi hỏi quá sức. Một số cách đối phó vời stress: - Hãy xem xung quanh có điều gì có thể thay đổi để xoay chuyển tình hình khó khăn. - Đừng để tâm đến những việc lặt vặt, việc nào thật quan trọng thì làm làm trước, tạm gạt bỏ những việc không thật sự quan trọng sang một bên. - Tránh những phản ứng thái quá. - Không được trốn tránh bằng những trò vô bổ. - Đặt những mục tiêu cụ thể cho bản thân, cắt bớt khối lượng công việc. - Thay đổi cách nhìn nhận mọi việc. - Chữa stress bằng các hoạt động thể chất. 3. Phương pháp trợ giúp học sinh ứng phó với stress trong học tập: - Chăm sóc sức khỏe và tránh những nguy hiểm có thể có. - Can thiệp sớm một cách trực tiếp, chủ động và bình tĩnh. - Tập trung vào những vấn đề của hiện tại. - Cung cấp những thông tin chính xác vè những gì đã xảy ra. - Không nói những điều không có khả năng thực thi. - Cung cấp và đảm bảo về những trợ giúp tâm lí. - Tập trung vào những lợi thế, khả năng phục hồi của học sinh. - Khuyến khích ý chí tự lực. - Quan tam đến cảm xúc của những người xung quanh. *Một số biện pháp giúp giảm bớt căng thẳng tâm lí: - Thể dục, thể thao hay vận động. - Cười thoải mái, thư giãn: nghe nhạc, đọc sách, xem phim - Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lí. - Ngủ đủ giấc,ngủ sâu, ngủ đúng giờ. - Sự chia sẻ, hỗ trợ từ người thân, bạn bè. - Sắp xếp thời gian hợp lí, có kĩ năng lập kế hoạch. - Rèn luyện tư duy tích cực - Để giảm stress cho học sinh, nhà trường nên thường xuyên tổ chức các hoạt động tập thể, tổ chức thảo luận dân chủ để hiểu rõ mục đích, ý nghĩa và nội dung của các phong trào thi đua, sau đó sẽ lựa chọn các hoạt đông cụ thể phù hợp với sở thích hứng thú, năng lực, nhu cầu tâm lí của học sinh. - Các hoạt động kích thích cho học sinh cơ hội tìm kiếm, phát hiện tri thức, hình thành những kĩ năng phù hợp, những cảm xúa tích cực, kĩ năng sống cần thiết.