Tham khảo gợi ý một số bài văn cảm thụ ở Tiểu học

Nội dung text: Tham khảo gợi ý một số bài văn cảm thụ ở Tiểu học

1. còng vËy cø ch¶y m·i ch¶y m·i, ®em ®Õn cho ®«i bê nh÷ng h¹t phï sa ®á hång ®Ó lµm nªn h¹t g¹o, lµm nªn cuéc sèng Êm no h¹nh phóc. §o¹n th¬ lµ sù thÓ hiÖn t×nh c¶m kÝnh yªu, sù biÕt ¬n cña t¸c gi¶ nãi riªng vµ cña nh©n d©n ta nãi chung ®èi víi B¸c Hå kÝnh yªu. Đề 3: Trong bài Cô giáo với mùa thu, nhà thơ Vũ Hạnh Thắm có viết: Cô giáo đưa mùa thu Đến với những quả vàng chín mọng Một mùa thu hy vọng Tiếng chim ca ríu rít sân trường. Em hãy ghi lại một vài dòng suy nghĩ của em về hình ảnh Cô giáo và mùa thu được gợi ra từ đoạn thơ trên. Gợi ý: Hình ảnh cô giáo thật hiền từ, dịu dàng nên ngỡ như đã đưa được mùa thu mát mẻ đến với những quả vàng chín mọng. Đó là mùa thu đầy hy vọng một tương lai đẹp đẽ với tiếng học trò nô đùa ở sân trường , ríu rít như bầy chim non Đề 3: Đọc bài thơ sau của tác giả Cao Xuân Sơn: Cả nhà đi học Đưa con đến lớp mỗi ngày Như con mẹ cũng “thưa thầy”, “chào cô” Chiều qua bố đón tình cờ Con nghe bố cũng “chào cô”, “thưa thầy” Cả nhà đi học vui thay Hèn chi điểm xấu buồn lây cả nhà Hèn chi điểm mười hôm qua Nhà mình như thể được ba điểm mười. Em cảm nhận được niềm vui đi học của cả nhà qua khổ thơ thứ hai trong bài thơ trên như thế nào?
2. Tác giả luôn cảm thấy mình “chưa ngoan” vì chưa đến đáp được công ơn trời biển của mẹ. Qua câu trả lời, qua những suy nghĩ của tác giả, đã cho ta thấy tình cảm yêu thương và lòng hiếu thảo của người con đối với mẹ kính yêu của mình. Đề 7: Kết thúc bài thơ Mẹ vắng nhà ngày bão, Nhà thơ Đặng Hiển viết: Thế rồi cơn bão qua Bầu trời xanh trở lai Mẹ về như nắng mới Sáng ấm cả gian nhà Theo em, hình ảnh nào đã làm nên vẻ đẹp của đoạn thơ trên? Vì sao? Gợi ý: - Hình ảnh “Mẹ về như nắng mới. Sáng ấm cả gian nhà” đã làm nên vẻ đẹp của đoạn thơ trên. Đó chính là hình ảnh gây ấn tượng đẹp trong lòng người đọc và nêu bật được ý nghĩa bài thơ “Mẹ vắng nhà ngày bão”. Người mẹ trở về nhà khi cơn bão đã qua được so sánh với hình ảnh “nắng mới” hiện ra khi bầu trời xanh trở lại sau cơn bão. Sự so sánh đó giúp ta hiểu được một điều sâu sắc: mẹ cần thiết cho cả gia đình chẳng khác nào ánh nắng cần thiết cho sự sống! Chính vì vậy, khi người mẹ trở về, cả gian nhà trở nên “sáng ấm” bởi tình yêu thương đẹp đẽ. Vai trò của mẹ trong gia đình thật quan trọng và đáng quý biết bao nhiêu! Đề 8: Trong bài Hành trình của bầy ong, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết: Chắt chiu vị ngọt mùi hương Lặng thầm thay những con đường ong bay. Trải qua mưa nắng vơi đầy Men trời đất đủ làm say đất trời. Bầy ong giữ hộ cho người Những mùa hoa đã tàn phai tháng ngày. Em hiểu nội dung bốn dòng thơ đầu nói gì? Hai dòng thơ cuối giúp em cảm nhận được ý nghĩa gì sâu sắc và đẹp đẽ? Gợi ý: - Nội dung 4 dòng thơ đầu cho ta thấy được: bầy ong lao động rất cần cù, thầm lặng qua ngày tháng để chắt chiu trong “vị ngọt”, “mùi hương” của các loài hoa, làm nên giọt mật thưm ngon. Trải qua gian lao vất vả (mưa nắng vơi đầy), bầy ong
3. MÑ lµ ®Êt n­íc th¸ng ngµy cña con”. “MÑ èm” TrÇn §¨ng Khoa Theo em, h×nh ¶nh nµo gãp phÇn nhiÒu nhÊt lµm nªn c¸i hay cña ®o¹n th¬ trªn! V× sao? Gîi ý : + H×nh ¶nh “MÑ lµ ®Êt n­íc, th¸ng ngµy cña con” gãp phÇn lµm nªn c¸i hay cña ®o¹n th¬. + NghÖ thuËt so s¸nh “MÑ-§Êt n­íc, th¸ng ngµy” + H×nh ¶nh “§Êt n­íc” “th¸ng ngµy” cho thÊy trong suy nghÜ cña ng­êi con mÑ lµ tÊt c¶ nh÷ng g× vÜ ®¹i, lín lao vµ cao quý kh«ng bao giê thiÕu ®­îc víi mçi con ng­êi. + ThÊy ®­îc t×nh yªu th­¬ng lßng biÕt ¬n v« h¹n cña con c¸i ®èi víi mÑ. + T×nh c¶m cña b¶n th©n: ThÊm thÝa c«ng ¬n cña mÑ Đề 11: “T«i lôc t×m hÕt tói nä tói kia, kh«ng cã tiÒn, kh«ng cã ®ång hå, kh«ng cã c¶ mét chiÕc kh¨n tay. Trªn ng­êi t«i ch¼ng cã tµi s¶n g×. Ng­êi ¨n xin vÉn ®îi t«i. Tay vÉn ch×a ra run lÈy bÈy”. T«i ch¼ng biÕt lµm c¸ch nµo. T«i n¾m chÆt lÊy bµn tay run rÈy kia. - ¤ng ®õng giËn ch¸u, ch¸u kh«ng cã ®Ó cho «ng c¶” (“Ng­êi ¨n xin” – Tuèc-Ghª-NhÐp”). Tr×nh bµy suy nghÜ cña con vÒ nh©n vËt cËu bÐ ®­îc miªu t¶ trong ®o¹n v¨n trªn. Gîi ý : Hµnh ®éng“Lôc t×m hÕt tói nä tói kia” “N¾m chÆt lÊy bµn tay run rÈy” + Lêi nãi: “¤ng ®õng giËn ch¸u ” CËu bÐ lµ mét con ng­êi cã tÊm lßng nh©n hËu th­¬ng c¶m vµ muèn gióp ®ì «ng l·o ¨n xin nghÌo khæ dï «ng l·o vµ cËu lµ hai con ng­êi ë hai hoµn c¶nh kh¸c nhau. - ý nghÜa: Ca ngîi nh÷ng con ng­êi giµu lßng nh©n ¸i.
4. Em h·y cho biÕt nh÷ng c©u th¬ trªn nh»m kh¼ng ®Þnh ®iÒu g× ? C¸ch diÔn ®¹t cña nhµ thê cã g× ®éc ®¸o nh»m gãp phÇn kh¼ng ®Þnh ®iÒu ®ã. Gîi ý : + NghÖ thuËt : ®iÖp tõ “Mai sau”   3 lÇn “xanh”  + §iÖp tõ “Mai sau” nh¾c l¹i 3 lÇn thÓ hiÖn rÊt ®Ñp sù kÕ tiÕp tre giµ - m¨ng mäc ®ång thêi gîi c¶m xóc vÒ kh«ng gian vµ thêi gian nh­ më ra v« tËn t¹o cho ý th¬ bay bæng. §iÖp tõ “xanh” (3 lÇn) gîi søc sèng m·nh liÖt, vÜnh cöu cña mµu s¾c cña trÎ. NghÖ thuËt ( ) ®· gãp phÇn kh¼ng ®Þnh sù tr­êng tån, sù sèng m·nh liÖt cña tre ViÖt Nam, d©n téc ViÖt Nam. + C¶m xóc: yªu quý vµ tù hµo vÒ nßi tre ViÖt Nam vÒ d©n téc ViÖt Nam. Đề 14 : §o¹n th¬ “Dßng s«ng míi ®iÖu lµm sao N¾ng lªn mÆc ¸o lôa ®µo th­ít tha Tr­a vÒ trêi réng bao la ¸o xanh s«ng mÆc nh­ lµ míi may” “Dßng s«ng mÆc ¸o” NguyÔn Träng T¹o NghÖ thuËt nµo ®­îc sö dông trong ®o¹n th¬ trªn? nghÖ thuËt ®ã cã t¸c dông g× trong viÖc miªu t¶ vÎ ®Ñp cña dßng s«ng quª h­¬ng. Gîi ý : + NghÖ thuËt nh©n ho¸ lång dïng h×nh ¶nh gîi t¶ “®iÖu” “mÆc ¸o lôa ®µo th­ít tha” “¸o xanh s«ng mÆc”. + T¸c dông: Gîi sù biÕn ®æi kú diÖu mµu s¾c cña dßng s«ng theo thêi gian nh»m miªu t¶ vÎ ®Ñp ®éc ®¸o cña dßng s«ng quª h­¬ng – dßng s«ng ®Ñp nh­ nµng thiÕu n÷ ®iÖu ®µ thÝch lµm duyªn lµm d¸ng. + ThÓ hiÖn t×nh yªu tha thiÕt cña t¸c gi¶ víi dßng s«ng quª h­¬ng. + C¶m xóc cña b¶n th©n.
5. + NghÖ thuËt: - Dïng h×nh ¶nh gîi t¶ nói “uy nghiªm”; c¸nh ®ång “liÒn ch©y m©y” “xanh m¸t”. - §¶o ng÷ : “Xanh m¸t bãng c©y”, “Tr¾ng c¸nh buåm” Néi dung: C¶nh quª h­¬ng ®Ñp, th¬ méng, thanh b×nh, yªn ¶, s¬n thuû h÷u t×nh – thÓ hiÖn t×nh c¶m, sù g¾n bã, tù hµo cña t¸c gi¶ víi quª h­¬ng. Béc lé ®­îc c¶m xóc cña b¶n th©n (hiÓu biÕt h¬n vÒ vÎ ®Ñp riªng biÖt cña c¸c vïng quª, yªu vµ thªm tù hµo vÒ ®Êt n­íc t­¬i ®Ñp, trï phó). Đề 17 : Em h·y nªu c¶m nhËn cña m×nh khi ®äc bµi th¬ sau: Sau lµn m­a bôi th¸ng ba Luü tre xÐm ®á nh­ lµ löa thiªu NÒn trêi rõng rùc s¸ng treo T­ëng nh­ ngùa s¾t sím chiÒu vÉn bay. (“Th¸ng ba” – TrÇn §¨ng Khoa) Gîi ý : NghÖ thuËt dïng h×nh ¶nh gîi t¶ luü tre “xÐm ®á” nÒn trêi “rõng rùc” + So s¸nh: “Cá c©y xem ®á nh­ lµ löa thiªu + Liªn t­ëng: H×nh ¶nh ngùa Th¸nh Giãng + Néi dung: C¶nh s¾c t­¬i ®Ñp, huy hoµng tr¸ng lÖ cña quª h­¬ng vµo th¸ng ba. Đề 18: “Mïa xu©n hoa në ®Ñp t­¬i B­ím con, b­ím mÑ ra ch¬i hoa hång B­ím mÑ hót mËt ®Çu b«ng B­ím con ®ïa víi nô hång ®á t­¬i”. “Mïa xu©n – mïa hÌ” – TrÇn §¨ng Khoa Nªu c¶m nhËn cña con khi ®äc ®o¹n th¬ trªn ?. Gîi ý : CÇn nªu ®­îc + NghÖ thuËt dïng tõ gîi t¶ “®Ñp t­¬i” “®á t­¬i”, nh©n ho¸: “ra ch¬i” “®ïa” C¶nh ®Ñp t­¬i t¾n, sèng ®éng cña v­ên hoa mïa xu©n.
6. Theo em, hình ảnh “ngọn gió” trong câu “Mẹ là ngọn gió của con suốt đời” đã góp phần nhiều nhất làm nên cái hay của đoạn thơ trên. Hình ảnh đó cho ta thấy người mẹ giống như ngọn gió thổi cho con mát, ru cho con ngủ và đi vào giấc mơ. Ngọn gió ấy thổi cho con mát suốt cả cuộc đời, như là mẹ đã luôn làm việc cực nhọc để nuôi con khôn lớn, mong con sung sướng và hạnh phúc. Sự so sánh đẹp đẽ và sâu sắc cho ta thấm thía hơn về tình mẹ con, làm cho đoạn thơ thêm hay hơn. Đề 22: Hãy chỉ ra cái đúng và cái hay của sự so sánh trong mỗi câu thơ sau: a) Trẻ em như búp trên cành Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan. (Hồ Chí Minh) b) Bà như quả ngọt chín rồi Càng thêm tuổi tác, càng tươi lòng vàng. (Võ Thanh An) Bài làm: a) Cái đúng của sự so sánh ở câu thơ trên vì “trẻ em” giống như “búp trên cành”- đều là những sự vật còn tươi non, đang phát triển. Hay là vì hình ảnh đưa ra làm chuẩn để so sánh (búp trên cành) gợi sự suy nghĩ, liên tưởng đẹp và giàu ý nghĩa về “trẻ em”: tác giả muốn nói trẻ em luôn đầy sức sống, non tơ, chứa chan niềm hy vọng c) Cái đúng của sự so sánh ở câu thơ “Bà như quả ngọt chín rồi Càng thêm tuổi tác, càng tươi lòng vàng” vì: “bà” sống đã lâu, tuổi đã cao, giống như “quả ngọt chín rồi”- đều phát triển đến độ già dặn, có giá trị cao. Hay vì hình ảnh đưa ra làm chuẩn để so sánh (quả ngọt chín rồi) gợi sự suy nghĩ, liên tưởng đẹp và giàu ý nghĩa về “bà”: có tấm lòng thơm thảo, đáng quý; có ích lợi cho cuộc đời, đáng nâng niu và trân trọng . Đề 23: Trong bài Việt Nam thân yêu, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết
7. “Giọt mồ hôi sa/ Có mưa tháng sáu/ Nước như ai nấu/ Chết cả cá cờ/ Cua ngoi lên bờ/ Mẹ em xuống cấy ” . Hình ảnh đối lập ở hai dòng thơ cuối (“Cua ngoi lên bờ/Mẹ em xuống cấy” gợi cho ta nghĩ đến sự vất vả, gian truân của người mẹ khó có gì so sánh nổi. Qua đó chúng ta càng cảm nhận sâu sắc được nỗi vất vả của người mẹ để làm ra hạt gạo và chúng ta lại càng thêm yêu thương mẹ biết bao nhiêu! Đề 25: Kết thúc bài Hành trình của bầy ong, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết: Bầy ong giữ hộ cho người Những mùa hoa đã tàn phai tháng ngày Qua hai dòng thơ trên, em hiểu được công việc của bầy ong có ý nghĩa gì đẹp? Bài làm: Qua hai đong thơ, ta thấy công việc của bầy ong có ý nghĩa thật đẹp đẽ: Bầy ong rong ruổi khắp nơi để tìm hoa, hút nhụy, mang về làm thành những giọt mật thơm ngon. Những giọt mật ong được làm nên bởi sự kết tinh từ hương thơm, vị ngọt của những bông hoa. Do vậy, khi thưởng thức mật ong, dù hoa đã tàn phai theo thời gian nhưng con người vẫn cảm thấy những mùa hoa được “Giữ lại” trong hương vị ngọt của mật ong. Có thể nói: Bầy ong đã giữ gìn được vẽ đẹp của thiên nhiên để ban tặng cho con người, làm cho cuộc sống của con người thêm hạnh phúc. Đề 26: Ca ngợi cuộc sống cao đẹp của Bác Hồ, trong bài thơ Bác ơi! nhà thơ Tố Hữu có viết: Bác sống như trời đất của ta Yêu từng ngọn lúa, mỗi cành hoa Tự do cho mỗi đời nô lệ Sữa để em thơ, lụa tặng già. Đoạn thơ trên đã giúp em hiểu được những nét đẹp gì trong cuộc sống của Bác Hồ kính yêu? Bài làm: Đoạn thơ trên cho thấy những nét đẹp trong cuộc sống của Bác Hồ kính yêu đó là cuộc sống gần gũi với tất cả mọi người như trời đất của ta, cuộc sống tràn đầy tình yêu thương đến từng ngọn lúa, mỗi cành hoa. Cảm động nhất là cuộc sống của Bác luôn vì hạnh phúc của con người. Bác hy sinh cả đời mình vì cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho mỗi đời nô lệ, vì niềm vui và hạnh phúc cho tất cả mọi người, đúng như tác giả đã viết: “Sữa để em thơ, lụa tặng già”.